امیرمومنان علی علیه السلام در نامه ای که به مالک اشتر می نویسند ، برای حکومت داری توصیه های مهمی دارند که در فرازی از ان به رضایت مردم اشاره می کنند . در این فراز به معرفی خصوصياتِ خواص و نزدیکان حاکم و عامه مردم پرداخته و رضایت مردم را بر نزدیکان حاکم ترجیح می دهند و دلیل های مهمی بر ان اقامه می فرمایند :

باید که محبوب ترین کارها در نزد تو، کارهایی باشد که با میانه روی سازگارتر بود و با عدالت دم سازتر و خشنودی رعیت را در پی داشته باشد زیرا خشم توده های مردم، خشنودی نزدیکان را زیر پای بسپرد و حال آن که، خشم نزدیکان اگر توده های مردم از تو خشنود باشند، ناچیز گردد.

خواص و نزدیکان کسانی هستند که :
1. به هنگام فراخی و آسایش بر دوش والی باری گران اند
2. چون حادثه ای پیش آید کمتر از هر کس به یاری اش برخیزند
3. خوش ندارند که به انصاف درباره آنان قضاوت شود.
4. اینان همه چیز را به اصرار از والی می طلبند
5.  اگر عطایی یابند، کمتر از همه سپاس می گویند
6. اگر به آنان ندهند، دیرتر از دیگران پوزش می پذیرند
7. در برابر سختی های روزگار، شکیبایی شان بس اندک است

اما ستون دین و انبوهی مسلمانان و ساز و برگ در برابر دشمنان، عامه مردم هستند، پس، باید توجه تو به آنان بیشتر و میل تو به ایشان افزونتر باشد.

وَ لْيَكُنْ أَحَبَّ اَلْأُمُورِ إِلَيْكَ أَوْسَطُهَا فِي اَلْحَقِّ وَ أَعَمُّهَا فِي اَلْعَدْلِ وَ أَجْمَعُهَا لِرِضَى اَلرَّعِيَّةِ فَإِنَّ سُخْطَ اَلْعَامَّةِ يُجْحِفُ بِرِضَى اَلْخَاصَّةِ وَ إِنَّ سُخْطَ اَلْخَاصَّةِ يُغْتَفَرُ مَعَ رِضَى اَلْعَامَّةِ- وَ لَيْسَ أَحَدٌ مِنَ اَلرَّعِيَّةِ أَثْقَلَ عَلَى اَلْوَالِي مَئُونَةً فِي اَلرَّخَاءِ وَ أَقَلَّ مَعُونَةً لَهُ فِي اَلْبَلاَءِ وَ أَكْرَهَ لِلْإِنْصَافِ وَ أَسْأَلَ بِالْإِلْحَافِ وَ أَقَلَّ شُكْراً عِنْدَ اَلْإِعْطَاءِ وَ أَبْطَأَ عُذْراً عِنْدَ اَلْمَنْعِ وَ أَضْعَفَ صَبْراً عِنْدَ مُلِمَّاتِ اَلدَّهْرِ مِنْ أَهْلِ اَلْخَاصَّةِ وَ إِنَّمَا عِمَادُ اَلدِّينِ وَ جِمَاعُ اَلْمُسْلِمِينَ وَ اَلْعُدَّةُ لِلْأَعْدَاءِ اَلْعَامَّةُ مِنَ اَلْأُمَّةِ فَلْيَكُنْ صِغْوُكَ لَهُمْ وَ مَيْلُكَ مَعَهُمْ
و من كتاب له عليه السلام كتبه للأشتر النخعي لما ولاه على مصر

نوشتن دیدگاه