توجه به مسئله نزول روح و ملائكه در شب قدر در «كلّ امر» به شما كمك می‌كند كه فكرتان برای بحث در موضوع حضور دائمی حضرت ولی‌عصر(عج) آماده ‌شود و از زوایه دیگری به موقعیت وجود انسان كامل توجه بفرمایید؛ خداوند در سوره قدر می‌فرماید: «تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ»؛(12) یعنی، در شب قدر ملائكه و روح به اذن پروردگارشان در هر امری نازل می‌شوند. حتماً خودتان مستحضرید كه اوّلاً؛ ملائكه و روح بر قلب انسان نازل می‌شود، ثانیاً؛ وقتی در «هر امری» نازل می‌شوند، یعنی همه حقایق را نازل می‌كنند و لذا باید قلبی باشد كه ظرفیت پذیرش همه حقایق را داشته باشد، و مسلّم آن قلب، قلب انسان كامل است. در همین رابطه از رسول خدا(ص) داریم كه ایشان از اصحاب پرسیدند: آیا بعد از من هم شب قدری هست؟ عرض كردند: بله یا رسول‌الله، سؤال فرمودند: ملائكه و روح در آن شب بر چه كسی نازل می‌شوند؟ گفتند: خدا و رسولش آگاه‌ترند. رسول الله(ص)، اشاره به حضرت علی(ع) كردند.(13)حالا سؤال این است كه مگر بعد از امیرالمؤمنین(ع) باز شب قدر ادامه ندارد؟ پس باید همواره انسان‌ كاملی باشد كه قلب او ظرف پذیرش همه حقایقی كه ملائكه و روح نازل می‌كنند باشد و بقیه مردم از پرتو قلب مبارك او از آنچه ملائكه و روح نازل می‌كنند برخوردار ‌شوند. همین كه در هر سال شب قدر داریم، پس باید تا قیام قیامت یك امام زمان داشته باشیم. شاهد این موضوع را در سوره بقره داریم كه خدا می‌فرماید: «اِنّی جَاعِلٌ فِی الْاَرْضِ خَلِیفَة...»؛ من در زمین همواره خلیفه‌ای قرار می‌دهم. پس هیچ وقت زمین بدون ‌خلیفه خدا نیست و خلیفة خدا یعنی كسی كه اوّلاً؛ ظرفیت پذیرش همه اسماء الهی را داشته باشد، ثانیاً؛ مظهر آن حقایق باشد، حال چه بگوییم آن «حقایق» اسمایی است كه خداوند به آدم تعلیم فرمود و قرآن در رابطه با آن می‌فرماید: «...وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأسْماءَ كُلَّها»؛(14) و چه بگوییم آن «حقایق» كه ملائكه و روح در همه امور در شب قدر بر قلب حضرت نازل می‌كنند، حقیقت قرآن است، و لذا حضرت دارای قلبی است كه می‌تواند قرآن را بپذیرد، پس جهان همواره باید یك انسان كامل با این خصوصیات داشته باشد.
باز به عنوان شاهد بر این‌كه همیشه جهان دارای انسان كامل یا امام زمان است. این روایت كه راویان اهل سنّت نیز بالاتفاق در جوامع روائی خود ذكر كرده‌اند، قابل توجه است و تكرار آن در این بحث اولاً: موجب می‌شود از افقی كه این روایات به ما نشان می‌دهد غافل نمانیم، ثانیاً: دائماً با رویكردی دقیق‌تر به آن توجه شود.
حضرت رسول(ص) فرمودند: «مَنْ ماتَ وَ لَمْ یَعْرِف ْ اِمامَ زَمانِهِ ماتَ مِیْتَةً جاهِلِیَّةً»(15)؛ یعنی، اگر کسی بمیرد و امام زمان خودش را درک نکند به مرگ جاهلیت مرده است. پیام این حدیث این است كه تنها با قرآن نمی‌توان مسلمان بود و به‌عنوان مسلمان از این دنیا رفت، بلكه باید امــام زمــان خود را بشناسید، وگرنه به مرگ جاهلیت -كه همان بت‌پرستی باشد- مرده‌اید و مسلّم است شناخت امام زمان(ع) که در این روایت مدّ نظر دارد، شناختی است كه بهره‌های معرفتی و اخلاقی برای ما دارد و نیز امام زمان(عج) باید مقامی باشد كه شناخت آن، شناخت حقیقتی بزرگ به حساب آید، كه بحث آن با تفصیل در جای خودش شده است. در این‌جا فقط به‌عنوان شاهدی بر این‌كه همواره یك انسان كاملی در هستی، هست مطرح كردیم. روایت روشن می‌كند كه در صورت نشناختن امام زمان، قرآن و سنّت پیامبر(ص) به تنهایی به دردتان نخورده است. در زمان وجود مقدس پیامبر (ص)امام زمان، خود پیغمبرند، زیرا پیامبر خدا(ص) علاوه بر مقام نبوت، مقام امامت را نیز داشته‌اند، چون آن حضرت فرزند ابراهیم(ع) هستند و در قرآن می‌فرماید: پس از آن‌كه ابراهیم(ع) را به مقام امامت رساندیم آن حضرت به خداوند عرضه داشت، آیا به ذریّه و فرزندان من این امامت می‌رسد؟! خداوند فرمود: «... لَایَنَالُ عَهْدِی الظّالِمِینَ»(16) امامت عهد من است و به فرزندانی از تو می‌رسد كه هیچ‌گونه ظلمی نداشته باشند، یعنی معصوم باشند. حال كه طبق آیه قرآن، پیامبر اسلام(ص) معصوم است و از طرفی ذریه و فرزند حضرت ابراهیم(ع) می‌باشد، پس در زمان خودشان علاوه بر مقام نبوت، دارای مقام امامت نیز بودند و امام زمان محسوب می‌شدند. حالا در این روایت آمده است كه هركس بمیرد و امام زمان خود را نشناسد، به مرگ جاهلیت مرده است. پس پیامبر(ص) علاوه بر جنبة نبوت، جنبة دیگری دارند كه شناخت آن جنبه نیز ضروری است، همان جنبه‌ای كه در سایر ائمه هست، بدون آن‌كه آن‌ها پیامبر باشند. از طرفی باز فكر كنید كه مقام امام زمان و شناخت آن مقام چقدر مهم است كه نشناختن آن مقام مساوی با مرگ جاهلیت است، چون اگر مقام او را در هستی نشناسیم، خیلی از چیزها را نشناخته‌ایم، چیزهایی كه ما را از روحیه بت‌پرستی نجات می‌دهد. انسان‌ها باید بدانند حقیقتی در عالم هست که واسطة فیض بین خدا و بقیة مخلوق است و باید راه ارتباط با آن حقیقت را به طور صحیح پیدا كنند.
بسیاری از اهل سنّت می‌گویند: قبول داریم آخرالزمان یك انسان كاملی ظاهر می‌شود و بشر را هدایت می‌كند، ولی حرف آنها این است كه او بعداً متولد می‌شود، ولی با دقت در این روایت و آیات قرآن نمی‌توان حرف آن‌ها را پذیرفت. عنایت داشته باشید كه خداوند فرمود: «اِنّی جَاعِلٌ فِی الْاَرْضِ خَلِیفَة...» كلمة جاعل اسم فاعل است و اسم فاعل، استمرار را می‌رساند، یعنی؛ من همواره در زمین خلیفه قرار می‌دهم

12 - سوره قدر، آیه 4.
13 - «كافی»، ج1، ص480، باب فی شان نزول انا انزلناه ، ح5 . «بحار الانوار»، ج25، ص71.
14 - سوره بقره، آیه 31.
15 - «مسند»، احمد حنبل، ج 4، ص 96- «مجمع‌الزوائد»، ج5، ص224 و 235- «صحیح مسلم»، ج6، ص 22 (نقل از ترجمه الغدیر ج20 ص242).

نوشتن دیدگاه