در جبهه مخالف عثمان کسانی مانند طلحه یافت می شدند که جز ریاست طلبی ،منظوری نداشتند. هدف این افراد و نیز عایشه و هوا دارانشان ، عزل یا کشتن عثمان و به خلافت رسیدن طلحه بود. طلحه تا آنجا به موقعیت خود اطمینان داشت که هیچ باور نمی کرد کسی غیر او به حکومت دست یابد. اگر وی گاه از علی علیه السلام می خواست که به یاری وی بشتابد تا حکومت عثمان سقوط کند ، نه بدان سبب بود که راه را برای زمامداری علی علیه السلام هموار سازد ، بلکه با این کار می کوشید تا از شخصیت علی علیه السلام برای رسیدن خود به حکومت سود جوید ،هر چند در این هدف ناکام ماند.
در روزهای محاصره خانه عثمان ، خلیفه ، ابن عباس را رئیس کاروان حج کرد.در همان زمان ،عایشه به ملاقات ابن عباس آمد و گفت : خداوند به تو زبان روان و با نفوذی داده است. اینک مردم پیرامون طلحه جمع شده اند و به زودی او به خلافت می رسد. اگر او خلیفه شود به روش پسر عمویش ابوبکر عمل می کند. مبادا مردم را از حمله به عثمان بازداری.بگذار کار به کشتن عثمان و خلافت طلحه تمام شود.ابن عباس نیز با ذکر جمله ای در دفاع از امام علی علیه السلام ،عایشه را از تحقق این آرزو ناامید ساخت.
به نظر می رسد اگر طلحه از آغاز شورش و جو سازی علیه عثمان می دانست که پس از کشته شدن عثمان ،علی بن ابی طالب علیه السلام به حکومت می رسد ، هرگز کمترین تلاشی برای سرنگونی حکومت عثمان نمی کرد. زیرا وی خوب می دانست که بیشترین ثروت و شخصیت اجتماعی خود را در سایه بخشش های عثمان و حکومت او به چنگ آورده است و حکومت علی علیه السلام در مقایسه با حکومت عثمان هیچ بهایی به وی نخواهد داد.
رویدادها در پنجاه روزی که منزل عثمان در محاصره بود ، به گونه ای آشفته بود که به درستی نمی شد دانست در صورت کشته شدن عثمان ، چه کسی به پیشوایی مردم برگزیده می شود. شاید اگر هواداری مصریان و اهالی یمن نبود ، همان طور که طلحه پیش بینی می کرد ، خود به خلافت می رسید. اما پس از کشته شدن عثمان مردم یکباره - بی آن که پیشتر در این باره طرح و تفکری داشته باشند - به سوی علی بن ابی طالب علیه السلام شتافتند و حرکت سیاسی مردم به سمتی جهت گرفت که بعضی سران شورش هرگز آن را پیش بینی نمی کردند. بنابراین ،هر گاه در میان مخالفان عثمان کسانی یافت شوند که برای تصاحب خلافت حاضرند خلیفه را با محرومیت از نوشیدن آب بکشند ، چگونه می توان از علی علیه السلام انتظار داشت که بخشی از شخصیت اجتماعی خود را قربانی اهداف چنین افرادی کند

نوشتن دیدگاه