دین اسلام نسبت به مادر عنایت خاصی دارد، این مادر است که رنج ها و مشقت ها و غم و غصه ها را در راه سعادت فرزندش متحمل می گردد، چه شب ها که در دوران حاملگی، زایمان و شیر دادن فرزندش به خاطر محافظت و محبت او بیدار مانده و روزها متحمل زحمت های زیادی برای وی گردید، چقدر تو را در حال جنین، با خود حمل نمود و بعد از ولادت، شیر داد، شب را برای تو بیداری کشید، در روز برایت رنج برد و همه راحتی خود را فدایت نمود!
خداوند متعال می فرماید:
و وصینا الانسان بوالدیه حملته أمه وهنا علی وهن و فصاله فی عامین أن اشکرلی و لوالدیک الی المصیر، و ان جاهداک علی ان تشرک بی ما لیس لک به علم فلا تطعهما فی الدنیا معروفا، واتبع سبیل من أناب ثم الی مرجعکم فأنبئکم بما کنتم تعملون.
(لقمان / 15)
و ما به انسان درباره پدر و مادرش سفارش کردیم، مادرش او را با زحمت فراوان حمل کرد (و به هنگام بارداری هر روز رنج و ناراحتی تازه ای را متحمل می شد) و دوران شیرخوارگی او در دو سال پایان می یابد (آری به او توصیه کردم) که شکر برای من و پدر و مادرت بجای آور، که بازگشت همه شما به سوی من است، و هرگاه آنها تلاش کنند، که موجودی را شریک من قرار دهی که از آن آگاهی نداری - بلکه می دانی باطل است - از آنها اطاعت مکن، و با آنها در دنیا به طرز شایسته ای رفتار کن، و پیروی از راه کسانی بنما که به سوی من آمده اند، سپس بازگشت همه شما به سوی من است، و من شما را از آنچه عمل می کردید، آگاه می کنم.
پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود:
حق الوالد أن تطیعه ما عاش و اما حق الوالدة فهیهات هیهات لو أنه عدد رمل عالج (متلاطم) و قطر المطر أیام الدنیا قام بین یدیها ما عدل ذلک یوم حملته فی بطنها.
(بحارالانوار)
حق پدر بر تو این است: مادامی که او زنده است او را اطاعت کنی؛ اما حق مادر؛ پس چه دور است که انسان بتواند حق او را اداء نماید، زیرا اگر فرزند، به تعداد ریگ های متحرک و شناور بیابان و قطره های باران در تمام روزهای دنیا در مقابل مادر، زانو بزند با یک روز که مادر او را در رحم خود حمل می کند برابری نخواهد کرد.
مردی از بدرفتاری مادرش به رسول خدا صلی الله علیه و آله شکایت برد پیامبر فرمود: چرا او هنگامی که نُه ماه تو را در شکم نگه داشت و دو سال شیر داد، و شب را بی خوابی کشید. بدرفتار نبود؟! مرد گفت: من او را پاداش داده ام و بر روی شانه هایم او را به حج برده ام، پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: نه تنها پاداش او را نداده ای بلکه حتی پاداش زایمان او را هم نتوانستی بدهی.
وسئله صلی الله علیه و آله رجل: من أبرر؟ فقال صلی الله علیه و آله: امک ثم امک، ثم امک، ثم أباک، ثم الأقرب فالأقرب.
(بحار / ج 71، 49)
مردی از رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله سوال کرد: به چه کسی بیشتر نیکی کنم؟ پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: به مادرت و این جمله را سه بار تکرار فرمود: بعد از آن به پدرت، و بعد به هر کسی که به تو نزدیکتر است (یکی از پس دیگری.)
و لما قیل له صلی الله علیه و آله: أی الوالدین أعظم؟ قال صلی الله علیه و آله: التی حملته بین الجنبین و أرضعته بین الثدیین و حضنته علی الفخذین.
و هنگامی که از حضرتش سوال شد: کدام یک از پدر و مادر عظمت بیشتری دارند و حق او بیشتر است؟ پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: آنکه فرزند را در بین دو پهلویش (داخل شکم) حمل نمود و از دو پستان خود شیرش داد و در بغل خود روی زانوهایش پرورش نمود.
مرد دیگری به آن حضرت گفت:
مادرم به پیری رسیده و الان هم نزد من است، او را به دوش می کشم و از کسب خود به او غذا می خورانم و آزار و ناراحتی را با دستان خود از او دور می سازم و با این حال بخاطر حیاء و احترام او، صورتم را از او می گردانم، (و به او نگاه تند نمی کنم که خجالت بکشد) آیا حق او را کاملا ادا کرده ام؟
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: نه زیرا شکم او ظرف و محل نگهداری تو و پستانش مایه سیرابی ات، و قدم هایش به منزله کفش، و دستان وی به منزله تکیه گاه و حفاظ تو بود. و او همه اینها را برایت انجام می داد و آرزوی زندگی تو را می نمود. ولی تو این کارها را برای وی انجام می دهی در حالی که دوست داری که او بمیرد - پس ببین تفاوت از کجا تا کجا است -؟!
و امام زین العابدین (علیه السلام) در رساله حقوق می فرماید:
و اما حق امک أن تعلم انها حملتک حیث لا یحتمل أحد أحدا و أعطتک من ثمرة قلبها بما لا یعط احد أحدا و وقتک بجمیع جوارحها و لم تبال آن تجوع و تطعمک و تعطش و تسقیک و تعری و تکسوک و تضحی و تظلک و تهجر النوم لأجلک و وقتک الحر والبرد لتکون لها ولا تطیق شکرها الا بعون الله عزوجل.
(بحار / ج 71 6)
و اما حق مادرت این است که، بدانی، او تو را در جایی حمل کرد که هیچ فردی، دیگری را حمل نمی کرد، و از ثمره و شیره جانش تو را غذا داد در حالی که هیچ کس به دیگری چنین نمی کند و با تمام اعضاء و جوارحش از تو محافظت نمود، باکی نداشت که خود گرسنه بماند ولی تو را غذا بدهد، تشنه بماند و سیرابت کند، برهنه بماند و به تو لباس بپوشاند، در آفتاب بماند و تو را در سایه قرار دهد، و از خواب خود به خاطر تو صرف نظر کرد، و از گرما و سرما نگهداریت نمود، تا برایش بمانی. و طاقت و توان شکر او را نداری مگر با یاری خداوند ذوالجلال.

نوشتن دیدگاه