معرفى سوره[1]

[1] .  سوره مباركه مطففين در ترتيب فعلى قرآن مجيد هشتاد و سومين سوره قرآن مجيد است، ولى دراينكه در ترتيب نزول، چندمين سوره است، اختلاف است. برخى گفته‌اند هشتاد و ششمين وآخرين سوره‌اى است كه در مكه نازل گرديد. ولى اين قول قطعى نيست، چون در محل نزول آناختلاف است. برخى تمام اين سوره را مدنى مى‌دانند كه در اين صورت اولين سوره‌اى است كه درمدينه نازل شده و برخى تمام آن را مكى و گروه سوم آيات ابتدايى سوره را مدنى و آيات پايانىآن را مكى مى‌دانند. اين سوره بعد از سوره عنكبوت نازل شده، ولى در اينكه قبل از چه سوره‌اىنازل گرديده، اختلاف وجود دارد. اگر سوره قدر را مدنى بدانيم، سوره مطففين قبل از سوره قدرنازل شده و اگر سوره قدر را مكى بدانيم، سوره مطففين قبل از سوره قدر نازل گرديده است. آنچهدر شأن نزول اين سوره آمده، مؤيد قول اول يا سوم است. مرحوم علّامه مجلسى نيز قول سوم رامناسب‌تر مى‌داند، چون اين قول با سياق آيات سازگارتر است. تعداد آيات سوره به اتفاق همه 36 آيه است. بنا به نقل تفسير خازن، سوره مباركه مطففينداراى 36 آيه، 169 كلمه و 730 حرف است. علت نامگذارى اين سوره به مطففين، آمدن اين كلمهدر آيه اول آن است. نام ديگر اين سوره، تطفيف مى‌باشد. اين سوره از نظر حجم، جزء مُفصلاتاست.درباره شأن نزول اين سوره نيز اقوال متفاوتى وجود دارد. در روايتى از ابن عباس نقل شدههنگامى كه پيغمبر اكرم 9 وارد مدينه شد، بسيارى از مردم، سخت آلوده كم‌فروشى بودند.خداوند اين آيات را نازل كرد و آن‌ها پذيرفتند و بعد از آن كم‌فروشى را ترك كردند.همچنين مرحوم طبرسى در مجمع البيان در شأن نزول اين آيات نقل كرده است كه مردى درمدينه به نام «ابوجهينه» بود كه دو پيمانه كوچك و بزرگ داشت. به هنگام خريدن از پيمانه بزرگاستفاده مى‌كرد و به هنگام فروش از پيمانه كوچك. اين سوره نازل شد و به او و امثالش هشدار داد.موارد ديگرى نيز درباره شأن نزول اين سوره آمده است.وجه ارتباط اين سوره با سوره قبل آن است كه چون خداوند متعال سوره انفطار را با ذكرقيامت و آنچه در آن براى ابرار و فجّار مهيا نموده است، پايان داد، اين سوره را با بيان احوال مردمشروع فرمود.اين سوره ابتدا كم‌فروشان را مورد تهديد و عذاب شديد قرار مى‌دهد و به بيان عمل زشت آن‌هاپرداخته و بعد از آن، با يك استفهام توبيخى، برانگيخته شدن آن‌ها را در قيامت گوشزد مى‌كند. ] 1-  6[. در آيات بعد به گوشه‌اى از سرنوشت بدكاران و فاجران در آن روز اشاره مى‌كند و محلعذاب آن‌ها را مكانى به نام سجين مى‌داند و به پيامبر مى‌فرمايد كه او توان ادراك ماهيت وحقيقت سجين را ندارد. ]7 -  9[.سپس به بيان سرنوشت تكذيب‌كنندگان روز قيامت پرداخته و اوصاف آن‌ها را بيان مى‌كند،اوصافى از قبيل تجاوز، گنهكار بودن و افسانه پنداشتن آيات قرآن. همچنين اعمال سوء آن‌هارا كههمانند زنگارى بر قلبشان نشسته، علت واقعى درك نكردن حقيقت و واقعيت مى‌داند و سپس بهبيان عذاب‌هاى روحى و جسمى آن‌ها در قيامت مى‌پردازد. ]10 -  18[.در آيات بعد به سرنوشت ابرار و صالحان پرداخته و عِلّيّون را جايگاه آن‌ها معرفى كرده و براىبيان عظمت آن مكان، به پيامبر مى‌فرمايد كه او نيز توان ادراك ماهيت و حقيقت آن را ندارد و بعدخود قرآن، عِلّيّون را توصيف نموده و در ادامه به ذكر برخى از پاداش‌هاى ابرار و نيكان مى‌پردازد.]19 -  28[.در آيات بعد به گوشه‌اى از مصائب و زحمات آن‌ها كه در اين جهان به خاطر ايمان و تقوا با آنرو به رو مى‌شدند، اشاره مى‌كند تا روشن شود كه آن پاداش‌هاى بزرگ، بى‌حساب نيست. در ادامهاز موضعگيرى و برخورد زشت و زننده كفار با آن‌ها سخن مى‌گويد، و چهار نوع عكس العمل كفاررا در برابر آن‌ها بازگو مى‌كند كه عبارتند از: 1. خنده تحقيرآميز به مؤمنان؛ 2. مسخره كردن آن‌هابا اشارات چشم و ابرو؛ 3. مسرور و خوشحال بودن از اين رفتار نزد اهل خود؛ 4. گمراه خطابكردن مؤمنان هنگام ديدار آنان ]29 -  33[.سپس به برعكس شدن وضع اين دو گروه در آخرت و به زحمت افتادن كفار و مسرور شدنمؤمنان اشاره مى‌نمايد و اين وضعيت را نتيجه اعمال زشت كفار در دنيا مى‌داند. ]34 -  36[.

نوشتن دیدگاه