طبيعى است كسى كه توانايى راه رفتن ندارد و با كمك دو نفر ديگر به مسجد آمده و از شدّت درد، پاهايش بر روى زمين كشيده مى‌شود، قدرت ايستادن در محراب عبادت را هم ندارد تا بتواند ايستاده، با مردم، نماز بخواند. از جهتى، ضرورت «دفع فتنه‌هاى فتنه‌گران» ، اقتضا مى‌كرد تا حضرت، شخصاً در مسجد حضور يابد و به مسلمانانى كه در مسجد حاضر بودند، بفهماند كه ابو بكر، به امر ايشان به نماز نَايستاده است. در ضمن، آيا كسى كه مورد نفرين پيامبر (ص) واقع شده (چرا كه ايشان، كسانى را كه از همراهى با لشكر اُسامه، سرپيچى كنند، لعنت كرد و ابو بكر و عمر، از جملۀ اين افراد بودند) ، شايستگى امامت جماعت را دارد، تا چه رسد به زعامت و خلافت بر جامعۀ اسلامى؟ ! پس با توجّه به ضرورت‌هاى آن روز، حضرت رسول (ص) مجبور شد تا براى دفع فتنه‌ها، به مسجد بيايد و نماز را نشسته بخواند و اين (نشسته نماز خواندن پيامبر (ص)) ، يكى از ويژگى‌هاى مختصّ پيامبر خدا (ص) در تاريخ زندگانى ايشان بوده است. پاره‌اى از علماى دو مكتب اهل بيت (عليهم السلام) و مكتب خلفا، دركتب خود، درشرح خصائص و ويژگى‌هاى پيامبر (ص) ، به اين موضوع پرداخته‌اند. براى مثال، علّامه حلّى (رحمة الله) ، در كتاب تذكرة الفقها ، در باب نكاح، فصلى با عنوان «خصائص النّبى (ص)» آورده و در آن، اين حديث را از پيامبر (ص) نقل كرده كه فرموده است: ثلاثٌ كُتب عَلَىَّ وَ لَم يُكتَبْ عليكم السِّواك وَ الْوِتْرُ وَ الأضْحِيَة. 1
سه چيز، بر من، واجب شده، ولى بر شما واجب نيست: مسواك زدن، نماز شب خواندن، و در هر سالْ قربانى نمودن.
البته ويژگى‌هايى كه مخصوص پيامبر (ص) بوده، بيش از آنى است كه در كتب حديثى و فقهى‌و سيرۀ دو مكتب، آمده است. 2
بارى! هنگامى كه پيامبر (ص) پس از نماز به خانه باز گشت، آن دو نفر (ابو بكر و عمر) و گروهى را كه در مسجد حاضر بودند، خواست و فرمود: «آيا من به شما امر نكردم كه لشكر اُسامه را همراهى كنيد؟» .
عرض كردند: چرا، اى پيامبر خدا!
فرمود: «پس چرا از دستورهايم سرپيچى كرديد؟» .
ابو بكر گفت: من از مدينه خارج شدم؛ ولى برگشتم تا با شما، تجديد ديدار كنم.
عمر نيز گفت: اى پيامبر خدا! من از مدينه خارج نشدم؛ چون دوست نداشتم حالِ شما را از ديگران بپرسم.
پس حضرت، سه بار فرمود: نفذوا جيش أسامة.
لشكر اُسامه را روانه سازيد.
سپس، از حال رفت.3
پاورقی:
1) . تذكرة الفقهاء، ج2، ص565-569(كتاب النكاح، باب «خصائص النّبى (ص)») .
2) . جلال‌الدين سيوطى، كتابى به نام خصائص الكبرى نوشته و در آن، به ويژگى‌هاى پيامبر (ص) پرداخته است. نيز، ر. ك: بحار الأنوار، ج16، ص299-401(باب «فضائله و خصائصه (ص)») .
3) . الإرشاد، ص86-87؛ أعلام الورى، ص135.