37     «عَنِ الْيَمِينِ وَ عَنِ الشِّمالِ عِزِينَ»

ترجمه:
37. از طرف راست و از طرف چپ دسته دسته جماعات متفرقات و مسالك
مختلفه[1].
 
تفسير:
[دسته‏هاى مختلف منافقان]
يك دسته به قصد قتل شما چنانچه در عقبه خواستند شتر حضرت را رم دهند
و حضرت سقوط كند كه چهارده نفر بودند[2]، يك دسته براى برگردانيدن مؤنين را از
ايمان به سوى كفر، يك دسته به طمع مال و رياست، يك دسته براى ترسانيدن مؤنين
را از مشركين و كفار، يك دسته براى كمك با مشركين در موضوع جهاد در داخلؤ
مسلمين و مقاصد ديگر.
«عَنِ الْيَمِينِ وَ عَنِ الشِّمالِ» از هر طرفى كه بتوانند به مقصد خود نائل شوند.
«عِزِينَ» جماعت جماعت، شعبه به شعبه به طرق مختلفه.
*    *    *

[1].  ترجمه ديگر: گروه گروه، از راست و از چپ هجوم مى‏آورند؟
 
[2] . طبق روايتِ حذيفه آنان چهارده نفر بودند: ابو الشرور، ابو الدواهى، ابو المعازف عثمان يا معاويه، پدرش (ابو سفيان)، طلحه، سعد بن ابى وقّاص، ابو عبيده، ابو الأعور، مغيره، سالم مولا حذيفه، خالد بن الوليد، عمرو بن عاص، ابو موسى اشعرى، عبدالرحمن بن عوف. براى آگاهى بيشتر درباره واقعه عقبه و اصحاب آن به همين تفسير: ج2، ص165 ـ 168 و پاورقى‏هاى آن، ذيل تفسير سوره بقره، آيات 14 ـ 15 مراجعه فرماييد.

نوشتن دیدگاه