- ايرانيان باستان معتقد بودند كه (گرزاسپه) قهرمان تاريخى آنان زنده است ودر كابل زندگى مى كند وصد هزار فرشته او را پاسبانى مى كنند تا روزى قيام كند وجهان را اصلاح نمايد.
و گروهى ديگر از ايرانيان مى پنداشتند كه (كيخسرو) پس از تنظيم كشور واستوار ساختن شالوده فرمانروايى، ديهيم پادشاهى به فرزند خود داد وبه كوهستان رفت، ودر آنجا آراميده تا روزى ظاهر شود اهريمنان را از گيتى براند.
2- نژاد (اسلاو) بر اين عقيده بودند كه از مشرق زمين يك نفر برخيزد وتمام قبايل اسلاو را متحد سازد وآنها را بر دنيا مسلط گرداند.
3- نژاد (ژرمن) معتقد بودند كه يك نفر فاتح از طرف آنان قيام نمايد و(ژرمن) را بر دنيا حاكم گرداند.
4- اهالى (صربستان) انتظار ظهور (ماركوكراليويچ) را داشتند.
5- (برهمائيان) از دير زمانى بر اين عقيده بودند كه در آخرالزمان (ويشنو) ظهور نمايد وبر اسب سفيدى سوار شود وشمشير آتشين بر دست گرفته، مخالفين را خواهد كشت وتمام دنيا بر همن گردد وبه اين سعادت برسد.
6- ساكنان جزاير انگلستان از چندين قرن پيش آرزومند ومنتظرند كه (ارتو) روزى از جزيره (آوالون) ظهور نمايد ونژاد ساكسون را در دنيا غالب گرداند وسعادت جهان نصيب آنها گردد.
7- يهوديان معتقدند كه در آخرالزمان (ماشيع) (مهدى بزرگ) ظهور مى كند وابدالاباد در جهان حكومت مى كند. ولى او را از اولاد اسحاق مى پندارند، در صورتى كه تورات او را صريحا از اولاد اسماعيل دانسته است، چنان كه در دمين بشارت عهد عتيق گذشت.
8- نصارى نيز به وجود مصلحى قائل هستند ومى گويند كه در آخرالزمان ظهور كرده، عالم را خواهد گرفت. ولى در اوصافش ‍ اختلاف دارد.
9- ملل واقوام مختلف هند، مطابق كتابهاى مقدسه شان، در انتظار مصلحى هستند كه ظهور كرده حكومت واحد جهانى را تشكيل خواهد داد.
10- اسن ها معتقدند كه پيشوايى در آخرالزمان ظهور كرده، دروازه هاى ملكوت آسمان را براى آدميان خواهد گشود.
11- سلت ها مى گويند پس از بروز آشوبهائى در جهان (بوريان بورويهم) قيام كرده، دنيا را متصرف خواهد شد.
12- اقوام اسكانديناوى معتقدند كه براى مردم بلاهائى مى رسد جنگهاى جهانى اقوام را نابود مى سازد، آنگاه (اودين) با نيروى الهى ظهور كرده، بر همه چيره مى شود.
13- يونانيان مى گويند (كالويبرگ) نجات دهنده بزرگ، ظهور كرده، جهان را نجات خواهد داد.
14- اقوام اروپاى مركزى در انتظار ظهور (بوخص) مى باشند.
15- چينى ها معتقدند كه (كرشنا) ظهور كرده، جهان را نجات مى دهد.
16- اقوام آمريكاى مركزى معتقدند كه (كوتزلكوتل) نجات بخش جهان، پس از بروز حوادثى در جهان، پيروز خواهد شد.
17- گروهى از مصريان كه در حدود 3000 سال پيش از ميلاد در شهر (ممفيس) زندگى مى كردند معتقد بودند كه سلطانى در آخرالزمان با نيروى غيب بر جهان مسلط مى شود، اختلافات طبقاتى را از بين مى برد ومردم را به آرامش وآسايش ‍ مى رساند.
18- گروهى ديگر از مصريهاى باستان معتقد بودند كه فرستاده خدا در آخر زمان، در كنار خانه خدا پديدار گشته، جهان را تسخير مى كند.
19- قبايل (اى پوور) معتقد بودند كه روزى خواهد رسيد كه در دنيا ديگر نبردى بروز نكند، وآن به سبب پادشاهى دادگر در پايان جهان است.
20- گروهى از مردم پرتغال معتقدند كه يكى از پادشاهان سابق پرتغال به نام (سبستيانوس) با تمام لشكر خود در جزيره غيب از ديده ها غائب است تا در آخرالزمان خروج كرده، تمام دنيا را مسخره نموده، يك دين ويك فرمانروا بر همه روى زمين حاكم شود.
يك كشيش پرتغالى به نام (آنتونيو دو ژزو) كه در اوايل قرن دوازدهم به عنوان رئيس دير آگوستينهاى پرتغالى مقيم اصفهان(8) به شهر اصفهان غزيمت نموده، پس از سالها اقامت به حقانيت آئين مقدس اسلام پى برده به شرف اسلام مشرف گرديد.
از آثار ارزشمندى كه اين انديشمند تازه مسلمان پس از پذيرش اسلام نوشته، كتاب:سيف المؤ منين فى قتال المشركين مى باشد.(9)
وى در اين اثر گرانسنگ خود از (جزيره غيب) به تفصيل سخن گفته مى افزايد:
(اينسولاكوپرتا Insula Caperta به معناى (جزيره غيب)، موافق است با آن: (جزيره خضرا) كه شيعيان على بن ابى طالب - صلوات الله عليه - اعتقاد دارند كه حضرت مهدى (عليه السلام) در آنجا سكنا دارد وهم چنانكه آفتاب، وقتى در زير ابر پنهان است، باز روشنى به اهل دنيا مى دهد... آن حضرت نيز اگر چه در جزيره خضرا سكنا دارد، اما از پرتو وجود او دنيا معمور ونفع او به هر نزديك ودور مى رسد.(10)
اين دانشمند پرتغالى پس از تشريح موقعيت (جزيره غيب) مى نويسد: (بعضى جماعت پرتغال اين اعتقاد را دارند كه يكى از پادشاهان سابق پرتغال كه او را (سبستانيوس) نام بود كه در جنگ پادشاه مراقوس كه يكى از پادشاهان عرب مغرب بود، با همه قشون خود كشته شده است، مى گويند كه در آن جزيره غيبت است، از براى آنكه در آخرالزمان خروج كند وتمام دنيا را مسخره كرده، يك دين ويك پادشاه در همه روى زمين قرار بگيرد).(11)
آنچه در بالا از نظر خوانندگان گرامى گذشت، با مهدى موعود اسلام كاملا تطبيق نمى كند، حتى برخى از آنها اصلا وفق نمى دهد، لكن از يك حقيقت مسلم حكايت مى كند، وآن اين كه نويد مصلح جهانى به گوش آنها رسيده وعقيده به ظهور يك رهبر مقتدر در آخر زمان در اعماق دلشان جاگرفته است، ولى چون از فروغ حق بيش از اين برخوردار نبوده اند در تطبيق آن دچار اشتباه شده اند.
عليرغم كوته نظرانى كه خيال مى كنند همه انبياء از مشرق زمين برخاسته اند، ما معتقديم كه در ميان تمام ملل واقوام در همه اقطار واكناف جهان، پيامبرانى برخاسته ومردم را به سوى دين قويم وصراط مستقيم فرا خوانده اند، چنان كه منطق وحى به آن تصريح مى كند:
انما انت منذر ولكل قوم هاد(12)
(تو (اى محمد) بيم دهنده هستى، وبراى هر ملتى رهبر وراهنمايى هست).
از اين رهگذر روشن مى شود كه همه آن عقايد، از منبع شريف وحى سرچشمه گرفته است، لكن در برخى از مناطق دور دست كه شعاع حقيقت كمتر تابيده، در طول تاريخ از فروغ آن كاسته شده وفقط كلياتى از نويدهاى مهدى موعود به جاى مانده است، ودر تطبيق آن دچار اشتباه شده اند.
صرف نظر از ايمان كه پايه اين ايده وعقيده را تشكيل مى دهد، هر فردى كه به سرنوشت بشريت بينديشد وخواهان تكامل وترقى جهان انسانيت باشد وببيند كه چگونه با وجود اين همه ترقيات فكرى وعملى وپيشرفت روزافزون تكنيك وصنعت نه تنها اخلاق ومعنويت پيشرفت نمى كند، بلكه با سرعت تكان دهنده واندوهبارى عقب گرد نموده، به سقوط ونابودى مى گرايد وترقيات ماشينى بر فساد وانحطاط معنوى آنها مى افزايد و... با اندك تاءملى، طبق فطرت ذاتى خود متوجه درگاه حضرت احديت خواهد شد واز براى رفع اين جنايتها وخيانتها يارى خواهد طلبيد وبا الحاح ونيايش خواستار مصلحى خواهد شد كه به اين وضع رقت بار خاتمه دهد.
از اين رهگذر آرزوى يك مصلح جهانى همواره در دل هاى خداپرستان وجود داشته است، وتمام پيامبران الهى وسفيران آسمانى نويدهايى درباره وى ابزار نموده اند.

پاورقی:

(8) اين دير نخستين ديرى بود كه در اوائل قرن هفدهم ميلادى توسط لاتينى ها در اصفهان ساخته شد، روحانيون اين دير نمايندگان رسمى پادشاه پرتغال در ايران بودند.
(9) اين كتاب اخيرا تحت عنوان: (ترجمه، شرح ونقد سفر پيدايش تورات) در 776 صفحه وزيرى در قم چاپ ومنتشر شد.
(10) ترجمه، شرح ونقد سفر پيدايش تورات: ص 286
(11) همان مدرك: ص 283.
(12) سوره رعد: آيه 7.