مورخان براى آن ملكه دو سرا، وهمسرى بى همتاى امام عسكرى (عليه السلام) نه اسم نوشته اند:
مليكه، حكيمه، سبيكه، نرجس، سوسن، مريم، ريحانه، خمط وصقيل.(5)
تعدد اسامى معمولا به جهت شخصيت فوق العاده صاحب نام است، چنانكه امام صادق (عليه السلام) به هنگام شمارش مناقب حضرت زهرا (عليه السلام) مى فرمايد: براى حضرت فاطمه در نزد خداوند متعال نه اسم است:
فاطمه، صديقه، مباركه، طاهره، زكيه، رضيه، مرضيه، محدثه وزهرا.(6)
به هنگام ولادت، پدر ومادرش او را (مليكه) نام نهادند(7) ولى آنها غافل بودند كه چه اسمى با مسمى براى فرزند خود برگزيده اند، واو روزى ملكه دو سرا خواهد بود، او به حق شايسته اين نام است.
هنگامى كه او به اسارت مسلمانان در آمد خود را (نرجس) معرفى نمود(8) تا احدى از اسرار او آگاه نشود، وشاهزاده بودنش آفتابى نگردد.
چون به خاندان عصمت وطهارت راه يافت او را با نامهاى مختلفى صدا زدند تا جاسوسان خليفه عباسى بر شرافت نسبت او واقف نشوند ومتوجه نشوند كه او همان صدف سيمين آفرينش است كه يكتا گوهر جهان خلقت از او خواهد بود.
واينك نگاهى گذرابر اسامى گرامى آن حضرت:
1- (نرجس): نام گلى از رده تك لپه ييها، وسردسته گياهان تيره نرگسى مى باشد، كه گلهايش منفرد ودر انتهاى ساقه قرار دارد وبه جهت زيبائى فوق العاده اش چشم معشوق را به آن تشبيه مى كنن.(9)
گل حضرت نرجس خاتون نيز در جهان خلقت منفرد است ودر انتهاى اين جهان قرار دارد وهمه عاشقان در آرزوى گوشه چشمى از آن محبوب گمگشته به سر مى برند، به يادش زنده اند ودر فراقش جان مى سپارند.
2- (سوسن): نيز گلى فصلى وداراى گلهاى زيبا ودرشت به رنگهاى مختلف است. اصل اين گل از اروپا وژاپن وآمريكاى شمالى وهيمالياست.(10)
اما گل جناب سوسن، گل هميشه بهار است كه گذشت زمان وموسم خزان هرگز از طراوت او نكاهد، واصل او از جهان علوى است ونور مقدسش از اشعه انوار قدسى است، چنانكه پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله) تعبير مى فرمايد:
بابى وامى سميى، وشبيهى وشبيه موسى بن عمران، عليه جيوب النور يتوقد من شعاع القدس:
(پدر ومادرم به فداى او باد كه همنام منست وشبيه من وشبيه حضرت موسى بن عمران است هاله اى از نور گرداگرد او را فراگرفته، اشعه انوار قدسى از او ساطع است).(11)
نسبت او از طرف پدر به شرق واز طرف مادر به غرب منتهى مى گردد.
3- (سبيكه) طلاى ناب ونقره خالص را گويند كه پس از گداخته شدن، ناخالصى هاى آن جدا گردد وطلاى ناب ونقره خالص به صورت شمش در قالبها ريخته شود.(12)
او در پايتخت بيزانس در عشق امام عسكرى (عليه السلام) گداخته شده وهمه ناخالصى هاى امپراطورى روم به دست كيميا اثر حضرت زهرا (عليه السلام) از او جدا شد وطلاى ناب جهان خلقت ازاو پديد آمد.
4- (حكيمه): بانوى دانشمند، فيلسوف وفرزانه را گويند. واو بانوى فرزانه اى است كه علم وحكمت را نخست در پايتخت بيزانس از معلم خصوصى وعرب زبان فراگرفته،(13) سپس فرائض دينى وسنن اسلامى را از پيشگاه (حكيمه) دخت گرامى امام جواد (عليه السلام) آموخته است.(14)
5- (مليكه) به معناى ملكه وشهبانوست، واو مادر فرمانرواى جهان هستى است، كه همه سلاطين روى زمين پيشانى ادب بر آستانش مى سايند.
6- (مريم) نام مادر گرامى حضرت عيسى (عليه السلام) است، واو مادر منجى جهان بشريت است، كه حضرت عيسى (عليه السلام) به اتفاق علماى شيعه وسنى به او اقتدا كرده در پشت سرش به نماز خواهد ايستاد.(15)
7- (ريحانه) هر گياه خشبو ومعطر، دسته ريحان، دسته شاهسپرغم، صعتر هندى، روزى، رحمت ونورى را گويند كه در اثر رياضت در انسان حاصل شود.(16)
وه چه نامى مناسب با مادر ريحانه وجود، كه همه جهان معطر از عطر او، هر غمى زدوده با يك نگاه او، هر دردى شفايافته از صعترى كوى او، جمله خلائق بر سر سفره عام او، جهان هستى به طفيل عنايت او، ومهر وماه منور از فروغ روى او.
8- (خمط) نام درختى است كه ميوه خوردنى دارد، وبه هر چيز تازه وخوشبو وبه درياى خروشان گفته ميشود.(17) وهمه اين تعبيرات با آن بانوى بى همتا تناسب دارد.
9- (صقيل): هر شى ء نورانى، صيقلى وجلا داده شده را مى گويند. شيخ طوسى وشيخ صدوق مى فرمايد: (پس از آنكه حضرت نرجس خاتون به ولى عصر - ارواحنا فداه - حامله شد او را صقيل نام نهادند).(18)
علامه مجلسى پس از نقل فراز بالا از شيخ صدوق، مى فرمايد: (نرجس خاتون پس از آنكه به آن وجود نورانى حامله شد، هاله اى از نور وضياء او رافراگرفت، آنگاه به جهت اين نورانيت فوق العاده او را صقيل نام نهادند).(19)
اگر بنا باشد نور فاطمه زهرا (عليها السلام) در پيشانى حضرت خديجه (عليه السلام) هويدا باشد، نور يوسف زهرا چرا در پيشانى حضرت نرجس خاتون ساطع نباشد؟ در حالى كه او نور يزدان ومهر فروزان است وبه هنگام تولد نورى از او ساطع شده كه همه اطراف واكناف جهان را تا آفاق آسمان روشن نموده است!!(20)
واينك در پى آنيم كه ببينيم ريحانه قيصر چگونه ريحانه پيمبر شد؟! واين همه راه دور ودراز را از هفت تپه قسطنطنيه تا كرانه هاى سامرا چگونه پيموده؟ وسرانجام تعلقات خود را از خاندان قيصر چگونه گسست وبه دودمان پيامبر پيوست؟!
پاورقی:
(5) روزگار رهائى: ج 1 ص 177.
(6) امالى شيخ صدوق: ص 474.
(7) دلائل الامامه: ص 246، غيبت طوسى: ص 125.
(8) كمال الدين: ج 2 ص 423، روضه الواعظين: ج 1 ص 255.
(9) فرهنگ معين: ج 4 ص 4702.
(10) همان مدرك: ج 2 ص 1954.
(11) كفايه الاثر: ص 159.
(12) لسان العرب: ج 6 ص 162.
(13) غيبت شيخ طوسى: ص 128، كمال الدين: ج 2 ص 423.
(14) دلائل الامامه: ص 267، بحار الانوار: ج 51 ص 10.
(15) مصنف ابن ابى شيبه: ج 15 ص 198 (حديث 19495).
(16) فرهنگ معين: ج 2 ص 1702.
(17) لسان العرب: ج 4 ص 220.
(18) غيبت طوسى: ص 241، كمال الدين: ج 2 ص 432.
(19) بحار: ج 51 ص 15.
(20) كمال الدين: ج 2 ص 431.
