معرفى سوره[1]

[1].  سوره مباركه مجادله پنجاه و هشتمين سوره قرآن كريم است در مصحف فعلى و صد و پنجمين
سوره‏اى است كه بعد از سوره منافقون و قبل از سوره حجرات در مدينه منوره بر رسول گرامى نازل شده و مشتمل بر 22 آيه و 473 كلمه و 1792 حرف مى‏باشد. اين سوره به مجادله معروف است، زيرا آغاز سوره اشاره دارد به مجادله و شكايت بردن زنى از دست همسرش به نزد رسول اكرم صلى‏الله‏عليه‏و‏آلهكه نسبت به او عمل ظهار را انجام داده بود. نام ديگر سوره «قد سمع» است. سوره مجادله از نظر حجم از گروه سوره‏هاى طوال در سوره‏هاى مُفصلات و كمى كمتر از يك حزب است.
          اين سوره تنها سوره‏اى است كه لفظ جلاله «اللّه‏» در همه آيات آن تكرار شده است. از آنجا كه اين سوره مطابق نقل تفاسير در مدينه نازل شده است، همانند ساير سوره‏هاى مدنى بيشتر از احكام فقهى و نظام زندگى اجتماعى و روابط مسلمين با غير مسلمين سخن به ميان مى‏آورد. در سخن آغازين سوره از يكى از احكام مهم فقهى حقوقى، يعنى «ظهار» سخن مى‏گويد كه در جاهليت نوعى طلاق و جدايى دائمى محسوب مى‏شد، ولكن در اسلام اين مسئله تعديل شد و در مسير صحيح خود قرار گرفت و حتى براى آن در موارد خاصى، كفاره قرار داده شد. [آيات 1 ـ 6].
          در ادامه آيات گذشته كه از آيه 7 شروع و تا آيه 13 ادامه دارد، يك سلسله دستورها درباره آداب مجالست بيان شده است، از جمله منع از نجوا «سخنان در گوشى» و همچنين جا دادن به كسانى كه تازه وارد مجلس مى‏شوند. در ادامه تأكيد مى‏كند كه چنانچه بخواهند با پيامبر نجوايى داشته باشند، بايد صدقه‏اى را پرداخت كنند و اگر نداشتند، نماز بخوانند و زكات بدهند.
          آخرين بخش از سوره، بحثى گويا و مشروح و كوبنده راجع به منافقان و كسانى كه در ظاهر مسلمانند و در باطن با دشمنان اسلام هم كاسه‏اند، مطرح كرده است و مسلمانان واقعى را از ورود در حزب شيطان و منافقين برحذر مى‏دارد و آن‏ها را به رعايت «حب في اللّه‏» و «بغض في اللّه‏» و ملحق شدن به حزب اللّه‏ دعوت مى‏كند. در ادامه تأكيد مى‏كند كه اگر مسلمانان چنين كنند، براى ايشان ايمان واقعى و باغ‏هاى بهشت كه نهرها زير آن‏ها روان است خواهد بود و ايشان از خدا راضى و خدا هم از ايشان راضى خواهد بود. [14 ـ 22].