27 «فَمَنَّ اللّهُ عَلَيْنا وَ وَقانا عَذابَ السَّمُومِ»
ترجمه:
27. پس منّت گذاشت خداوند متعال بر ما و حفظ فرمود ما را از عذاب نفوذ كننده
در مسام[1] بدن[2].
تفسير:
[اعطاى نعمتهاى الهى، از روى تفضّل است نه استحقاق]
«فَمَنَّ اللّهُ عَلَيْنا» آنچه خداوند در دنيا و در آخرت به بنده عنايت مىفرمايد، چه
نِعَمِ ظاهريه و باطنيه باشد از حيات و صحت و امنيت و ايمان و توفيق و رزق و غير
اينها و سعادت و رستگارى و [چه ]نِعَمِ اخروى تمام از راه تفضّل است. بنده،
استحقاق كوچكترين نِعَم را ندارد. و همچنين حفظ از آفات و بليات دنيوى
و اخروى، ظاهرى و باطنى، مثل شرك و كفر و ضلالت و تسلط شياطين انسى و جنى
و بليات و عذابها تماماً تفضل است. لذا منّت مىگذارد بر بندگان خود، چنانچه
مىفرمايد: «لَقَدْ مَنَّ اللّهُ عَلَى الْمُؤمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ
وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِنْ كانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِى ضَلالٍ مُبِينٍ»[3] و آيات بسيار
ديگر.
«وَ وَقانا عَذابَ السَّمُومِ» كه اگر حفظ الهى نبود هرآينه تمام مستحق عذاب
مىشديم، زيرا دنيا و نفس امّاره و شيطان انسى و جنى با اين كثرت شبهات و اشكال
تراشىها، احدى نجات پيدا نمىكرد، چنانچه اهل بهشت مىگويند: «الْحَمْدُ للّهِِ الَّذِى
هَدانا لِهذا وَ ما كُنّا لِنَهْتَدِىَ لَوْ لا أَنْ هَدانَا اللّهُ»[4] و آيات ديگر. و عذاب سموم[5]، عذابى
است كه در تمام اعضاى بدن نفوذ مىكند، چنانچه مىفرمايد: «إِنَّ شَجَرَةَ الزَّقُّومِ * طَعامُ
الْأَثِيمِ * كَالْمُهْلِ يَغْلِى فِى الْبُطُونِ * كَغَلْىِ الْحَمِيمِ»[6] و مىفرمايد: «فَالَّذِينَ كَفَرُوا قُطِّعَتْ
لَهُمْ ثِيابٌ مِنْ نارٍ يُصَبُّ مِنْ فَوْقِ رُؤسِهِمُ الْحَمِيمُ يُصْهَرُ بِهِ ما فِى بُطُونِهِمْ وَ الْجُلُودُ»[7]، أعاذَنا
اللّهُ و إيّاكم بلُطفِهِ و كَرَمِهِ و غُفرانِهِ[8].
* * *
[1] . مسام: سوراخهاى ريز بر روى پوست بدن.
[2] . ترجمه ديگر: پس خدا بر ما منّت نهاد و ما را از عذابِ گرمِ مرگبار حفظ كرد.
[3] . به يقين، خدا بر مؤمنان منّت نهاد كه پيامبرى از خودشان در ميان آنان برانگيخت، تا آيات خود را بر ايشان بخواند و پاكشان گرداند و كتاب و حكمت به آنان بياموزد، قطعاً پيش از آن در گمراهى آشكارى بودند. سوره آل عمران: آيه 164.
[4] . ستايش خدايى را كه ما را بدين راه، هدايت نمود و اگر خدا ما را رهبرى نمىكرد، ما خود هدايت نمىيافتيم. سوره اعراف: آيه 43.
[5] . كلمه «سموم» سه بار در قرآن ذكر شده: آيه 27 سوره حجر، آيه 27 سوره طور: آيه مورد تفسير فوق و آيه 42 سوره واقعه.
[6] . آرى! درخت زقّوم، خوراك گناهپيشه است. چون مِس گداخته در شكمها مىگدازد؛ همانند جوشش آب جوشان. سوره دخان: آيات 43 - 46.
[7] . كسانى كه كفر ورزيدند، جامههايى از آتش برايشان بريده شده است و از بالاى سرشان آب جوشان ريخته مىشود. آنچه در شكم آنهاست با پوست بدنشان بدان گداخته مىگردد. سوره حج: آيات 19 - 20.
[8] . خداوند به لطف و كرم و بخشش خود، ما و شما را در پناه خود قرار دهد.
آیه 27 «فَمَنَّ اللّهُ عَلَيْنا..»
- بازدید: 455