هرگز آنقدر ندارم که شوم مِسکينت اين شرف بس که به مسکين درت مِسکينم
(اللّهم صلّ على محمّد وآل محمّد وعجّل فرجهم)!
دنيا، ميدان تنازع حق وباطل، وسراى پيروزى ها وشکست هاى گذراى اين دو جبهه بوده وخواهد بود: (وتلک الايّام نُداوِلُها بين النّاس)؛ اين روزگار (گاهى فتح وغلبه، گاهى شکست ومغلوبيّت) را ما ميان خلايق مى گردانيم.(1)
آن چه در اين ميان، اميد بخشِ دل خسته ى مؤمنان است، فرجام گرم وشيرينى است که قرآن کريم براى اين درگيرى نويد داده است: (اِنّ الذين يُحادّونَ اللّهَ ورَسولَهُ اولئک فى الأذلّين کتب اللّهُ لاَغلِبَن انا ورُسُلى) کسانى که با خدا ورسول اش مخالفت مى کنند، آنان در پَست ترين مرتبه ى ذلّت اند. خداوند، چنين حتم گردانيد که البته من وفرستادگان ام، (بر دشمنان) غالب مى شويم.(2)
زبانِ (کتب اللّه..).، نشانه ى اراده ى حتمى خدا است.
گويا، مسير سربلندى وغلبه ى حق وتحقّق آن فرجام روشن، تنها از راه آن ميدان درگيرى ونزاع مى گذرد. که در آيه ديگرى چنين آمده است: (بَل نَقذِفُ بالحقّ على الباطِل فَيَدمِغُهُ فاِذا هو زاهقٌ)(3)؛ بلکه ما، هميشه، حق را بر باطل پيروز مى گردانيم تا باطل را محو ونابود سازد.
در اين باره، آن چه حايز اهمّيّت است، اين است که (آيا نويد چنين فرجام زيبايى، کُشنده ى مسئوليّت هاى انسانى وتاريخى پيروان حق خواهد بود. ويا اين که هواداران جبهه ى حق، در عين اميدوارى ودل دادگى به اين قبيل بشارت ها، بايد حرکتى هماهنگ با قانون ها وسنّت هاى حاکم بر هستى، در جهتِ فراهم آوردن وزمينه سازى آن روز موعود داشته باشند؟). اين جا است که ضرورت بحث از، عوامل، مقدمات وزمينه هاى ظهور، آشکار مى شود وآدمى را در پى کنکاش از آن ها وادار مى سازد.
مقدمات ظهور، نوشتارى است که سعى کرده با استمداد از آيات وروايات وسنّت هاى الهى حاکم بر هستى، گامى در اين جهت بردارد.
تعريف
واژه ى (مقدمات)، که جمعِ (مقدمه) مى باشد، در لغت عبارت است از (امورى که براى شروع در امرى لازم هستند)،(4) ودر اصطلاح، (مقدمات ظهور) به امورى گفته مى شود که وجود آنها پيش از ظهورِ منجى موعود، حضرت حجه بن الحسن العسکرى (عليهما السلام)، بايسته است؛ چرا که با فراهم آمدن اين مقدمات، مقتضيات ظهور فراهم گشته وموانعِ آن برطرف مى گردد.
گفتنى است عرصه ى پژوهش در نوشته ى حاضر، در دايره ى فرهنگ لغات عربى رقم خورده است، بر همين اساس بايد دانست که واژگان ذيل در بردارنده ى معناى مورد نظر مى باشند:
1- وطاء؛ که در بردارنده ى معناى هموار سازى است. وعبارتِ (وَطاءَ الشيءَ) به معناى (آن چيز را آماده ومهيّا ساخت)(5) آمده ودر حديث نيز چنين آمده است: (يخرج (اُ) ناس من المشرق فَيُوطِّئونَ للمهدى يعنى سلطانه)(6) (از مشرق زمين مردانى خروج مى کنند وبراى حضرت مهدى (عليه السّلام)، حکومتش را آماده مى سازند)
2- مهد؛ که در بردارنده ى معناى آماده سازى است، وعبارت (مَهدتُ الامر) يعنى (آن کار را آماده کردم)(7)، چنان که اين آيه شريفه مى فرمايد: (مَن عمل صالحاً فلانفسهم يَمهدون)(8) (آنها که کار شايسته انجام مى دهند، سود خود را آماده مى سازند).
3- هيء: که متضمن معناى، اصلاح وبرطرف کردن نواقص، حاضر نمودن، وفراهم سازى است. همانطور که در آيه شريفه آمده: (فقالوا ربّنا آتنا من لدنک رحمه وهيّئ لنا مِن أمرِنا رَشَداً) (وگفتند: پروردگارا ما را از سوى خودت رحمتى عطا کن وراه نجاتى براى ما فراهم ساز).(9)
پاورقی:
(1) آل عمران: 140.
(2) مجادله: 21-20.
(3) انبيا: 18.
(4) فرهنگ معين، فرهنگ عميد.
(5) معجم الوسيط، العين، مقاييس اللغه، ذيل ماده وطئ.
(6) بحار الانوار، ج 51، ص 87.
(7) مصباح اللغه، مقاييس اللغه.
(8) روم: 44.
(9) کهف: 10
