يكى از نمازهایى كه اهل سنت آن را مستحب میدانند نماز ضحى است. «ضحى» زمان بعد از طلوع آفتاب تا قبل از ظهر را گويند. اينان میگويند: مستحب است در اين زمان دو ركعت يا بيشتر و تا 8 ركعت نماز خوانده شود. در صحاح اهل سنت رواياتى نيز وارد شده كه رسول خدا گاهى آن را میخواندند.
برای دیدن عکس در اندازه اصلی روی آن کلیک کنید
ما در اين قسمت از نوشتارمان نمیخواهيم وارد اين بحث شويم كه آيا رسول خدا نماز ضحى را میخواندند يا نه، و آيا اين عمل استحباب دارد يا نه؛ بلكه میخواهيم از يكى از روايات عايشه چنين استفاده كنيم كه او پيرو سنت پيامبر نبود. به اين روايت توجه كنيد:
1177 - حَدَّثَنَا آدَمُ، قَالَ: حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِي ذِئْبٍ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، عَنْ عُرْوَةَ، عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا، قَالَتْ: «مَا رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ سَبَّحَ سُبْحَةَ الضُّحَى»، وَإِنِّي لَأُسَبِّحُهَا
صحيح بخاري ج2 ص58 المؤلف: محمد بن إسماعيل أبو عبدالله البخاري الجعفي / المحقق: محمد زهير بن ناصر الناصر / الناشر: دار طوق النجاة (مصورة عن السلطانية بإضافة ترقيم ترقيم محمد فؤاد عبد الباقي) / الطبعة: الأولى، 1422هـ / عدد الأجزاء: 9. صحیح مسلم ج1 ص498 المؤلف: مسلم بن الحجاج أبو الحسن القشيري النيسابوري (المتوفى: 261هـ) / المحقق: محمد فؤاد عبد الباقي / الناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت / عدد الأجزاء: 5.
عايشه میگويد: من نديدم رسول خدا نماز ضحى بخواند و من میخوانم (!).
برای دیدن عکس در اندازه اصلی روی آن کلیک کنید
سؤال ما اين است كه گفتار عايشه چه معنايى جز بدعت گذارى دارد؟
مگر معناى بدعت جز اين است كه انسان مثلا عبادتى انجام دهد كه در سنت، اثرى از آن نباشد؟
مگر رسول خدا نمیتوانست به صورتى ـ با گفتار يا عمل ـ آن را بفهماند؟
پس اگر آن حضرت عبادتى را تشريع نكرد و مسلمانى آن را انجام دهد، اين همان بدعت است كه شكى در حرمت آن نيست.
در صحيحين آمده است كه وقتى رسول خدا دستور دعائى به براء بن عازب میدهد و در ضمن آن میفرمايد كه بگو: «...وَبِنَبِيِّكَ الَّذِي أَرْسَلْتَ...» و براء كه آن را تكرار كرده و میگويد: «... وَبِرَسُولِكَ الَّذِي أَرْسَلْتَ...» حضرتش میفرمايد: «لاَ، وَنَبِيِّكَ الَّذِي أَرْسَلْتَ»
صحيح بخاري ج1 ص58 المؤلف: محمد بن إسماعيل أبو عبدالله البخاري الجعفي / المحقق: محمد زهير بن ناصر الناصر / الناشر: دار طوق النجاة (مصورة عن السلطانية بإضافة ترقيم ترقيم محمد فؤاد عبد الباقي) / الطبعة: الأولى، 1422هـ / عدد الأجزاء: 9. سنن أبي داود ج4 ص311 المؤلف: أبو داود سليمان بن الأشعث بن إسحاق بن بشير بن شداد بن عمرو الأزدي السَِّجِسْتاني (المتوفى: 275هـ) / المحقق: محمد محيي الدين عبد الحميد / الناشر: المكتبة العصرية، صيدا - بيروت /عدد الأجزاء: 4.
يعنى آنچه كه پيامبر میفرمايد و اصولا سنت آن بزرگوار، آنقدر دقيق است كه ما حق نداريم كلمه «نبى» را تبديل به «رسول» بكنيم با آنكه در معنى تقريبا يكى است. آنگاه چگونه میتوانيم عبادتى را كه آن حضرت انجام نداده از پيش خود انجام دهيم؟
حال ببينيم عايشه براى اين عمل خود چه توجيه اى می نمايد:
در ادامه آنچه كه از او درباره نماز ضحى نخواندن پيامبر نقل شده آمده است كه عايشه خود چنين میگويد:
1293 - حَدَّثَنَا الْقَعْنَبِيُّ، عَنْ مَالِكٍ، عَنِ ابْنِ شِهَابٍ، عَنْ عُرْوَةَ بْنِ الزُّبَيْرِ، عَنْ عَائِشَةَ، زَوْجِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَنَّهَا قَالَتْ: «مَا سَبَّحَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ سُبْحَةَ الضُّحَى قَطُّ، وَإِنِّي لَأُسَبِّحُهَا، وَإِنْ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَيَدَعُ الْعَمَلَ، وَهُوَ يُحِبُّ أَنْ يَعْمَلَ بِهِ خَشْيَةَ أَنْ يَعْمَلَ بِهِ النَّاسُ، فَيُفْرَضَ عَلَيْهِمْ»
صحيح بخاري ج2 ص50 المؤلف: محمد بن إسماعيل أبو عبدالله البخاري الجعفي / المحقق: محمد زهير بن ناصر الناصر / الناشر: دار طوق النجاة (مصورة عن السلطانية بإضافة ترقيم ترقيم محمد فؤاد عبد الباقي) / الطبعة: الأولى، 1422هـ / عدد الأجزاء: 9. سنن أبي داود ج2 ص28 المؤلف: أبو داود سليمان بن الأشعث بن إسحاق بن بشير بن شداد بن عمرو الأزدي السَِّجِسْتاني (المتوفى: 275هـ) / المحقق: محمد محيي الدين عبد الحميد / الناشر: المكتبة العصرية، صيدا - بيروت /عدد الأجزاء: 4. صحیح مسلم ج1 ص497 المؤلف: مسلم بن الحجاج أبو الحسن القشيري النيسابوري (المتوفى: 261هـ) / المحقق: محمد فؤاد عبد الباقي / الناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت / عدد الأجزاء: 5.
او بعد از آنكه میگويد كه پيامبر نماز ضحى را نخواند ولى من میخوانم، میافزايد: رسول خدا گاهى عملى را انجام نمیداد ولى دوست داشت انجام دهد از ترس آنكه نكند مردم هم آن را انجام دهند و بر آنها واجب شود.
بدعت های عایشه
كدام عاقل میتواند اين استدلال را بپذيرد؟
اولا از كجا می گوييد كه نماز ضحى از جمله آن اعمال است؟
و ثانيا مگر اين همه اعمال مستحبى كه از آن حضرت نقل شده - چه آنچه را كه خود انجام میداد، مانند نوافل يوميه، و چه به آن دستور میداد، مانند بعض دعاها- بر مردم واجب شد؟ بنابراين بايد گفت: اين هم توجيه اى براى مخالفت با سنت است.
منبع : سنت
