45  «وَ تَراهُمْ يُعْرَضُونَ عَلَيْها خاشِعِينَ مِنَ الذُّلِّ يَنْظُرُونَ مِنْ طَرْفٍ خَفِىٍّ وَ قالَ الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ الْخاسِرِينَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ
وَ أَهْلِيهِمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَلا إِنَّ الظّالِمِينَ فِى عَذابٍ مُقِيمٍ»

ترجمه:
45. و مى‏بينى ظالمين را كه عرضه داشته مى‏شوند بر آتش، سر به زير انداخته از
ذلت و خوارى، نظر مى‏كنند به آتش زير چشمى. و گفتند كسانى كه ايمان آوردند
محققاً خاسرين كسانى هستند كه هم خود را به خسران انداختند و هم اهل خود را
[در] روز قيامت. آگاه باشيد محققاً ظالمين در عذاب هميشگى‏هستند[1].

تفسير:
[ورود ذلت‏بار ستمگران به جهنم، در برابر ديدگان پيامبر  صلى‏الله‏عليه‏و‏آله و مؤمنان]
«وَ تَراهُمْ» كه پيغمبر مشاهده مى‏كند و اين از باب بيان مصداق است و الاّ تمام
اهل محشر مخصوصاً مؤنين مشاهده مى‏كنند موقعى كه اين ظالمين را مى‏كشند رو به
آتش. «يُعْرَضُونَ عَلَيْها» كه هنوز داخل آتش نشده‏اند، ولى آتش را بر آن‏ها عرضه
مى‏دارند و صداى نعره‏هاى جهنم را مى‏شنوند و شعله‏هاى او را مشاهده مى‏كنند [ولى]
از ترس، قدرت ندارند سربلند كنند «خاشِعِينَ مِنَ الذُّلِّ» ذليل و حقير، زير غل و
زنجير و از وحشت آتش نمى‏توانند چشم باز كنند و نمى‏توانند چشم هم گذارند
«يَنْظُرُونَ مِنْ طَرْفٍ خَفِىٍّ» به اصطلاح زير چشمى به آتش نظر مى‏كنند.
«وَ قالَ الَّذِينَ آمَنُوا» فرداى قيامت كه تمام در محشر مجتمع مى‏شوند خطاب
مى‏رسد از جانب خداوند: «وَ امْتازُوا الْيَوْمَ أَيُّهَا الْمُجْرِمُونَ»[2]. اهل بهشت مشاهده
مى‏كنند اهل جهنم را و اهل جهنم مشاهده مى‏كنند اهل بهشت را و اين بالاترين
سرورى است بر اهل بهشت كه از جهنم نجات پيدا كردند و بالاتر، غمى است بر اهل
جهنم كه از بهشت محروم شدند، لذا مؤنين مى‏گويند: «إِنَّ الْخاسِرِينَ» خاسر كسى
را گويند كه علاوه از اينكه نفع نبرده كسر و ضرر هم پيدا كرده و اين خسران هم
درجاتى دارد. هر چه زيانش بيشتر باشد خسرانش زيادتر مى‏شود، مثلاً در باب تجارت
يك نفر هزار تومان كسر كرده يكى يك ميليون، يكى ميلياردها. آن خسرانِ زياد براى
كسانى است كه هم خود را به خسران انداختند و هم ديگران را: «الَّذِينَ خَسِرُوا
أَنْفُسَهُمْ وَ أَهْلِيهِمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ» ذكر «أَهْلِيْهِم» براى نوعيّت است كه نوعاً اهل هر
كس تابع اوست. من نمى‏دانم خداوند چه مى‏كند با كسانى كه پس از رحلت
پيغمبر صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏آله تا زمان ظهور حضرت بقية اللّه‏ (عجل اللّه‏ فرجه) ميلياردهايى را به خسران
انداختند؟!
«أَلا إِنَّ الظّالِمِينَ فِى عَذابٍ مُقِيمٍ» اين كلام الهى است، مقول قول مؤنين
نيست و جمله مستقله است و عذاب مقيم، خلود در آتش است. ابد الآباد كه آخر
ندارد.

[1] .  ترجمه ديگر: آنان را مى‏بينى كه چون بر آتش عرضه مى‏شوند از شدت زبونى فروتن شده‏اند، زير
چشمى مى‏نگرند. و كسانى كه گرويده‏اند مى‏گويند: در حقيقت زيانكاران كسانى‏اند كه روز قيامت خودشان و كسانشان را دچار زيان كرده‏اند. آرى، ستمكاران در عذابى پايدارند.
[2] .  و اى گناهكاران، امروز از بى گناهان جدا شويد. سوره يس: آيؤ 59.

نوشتن دیدگاه