يا حَسْرَةً عَلَى الْعِبادِ ما يَأْتِيهِمْ مِنْ رَسُولٍ إِلّا كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِوُنَ

ترجمه :
30. اى دريغ بر بندگان كه نيامد آن‌ها را رسولى مگر آنكه بودند به او استهزا و مسخره مى‌كردند[1] .
 
تفسير :
]استهزاى انبيا توسط مشركان و كفار[
چه اندازه انبيا را بلكه مومنين را مسخره و استهزا مى‌كردند: (وَ لَقَدِ اسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِنْ قَبْلِکَ فَحاقَ بِالَّذِينَ سَخِرُوا مِنْهُمْ ما كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِوُنَ)[2]  در حق نوح  (وَكُلَّما مَرَّ عَلَيْهِ مَلاٌَ مِنْ قَوْمِهِ سَخِرُوا مِنْهُ)[3]  الآية (زُيِّنَ لِلَّذِينَ كَفَرُوا الْحَياةُ الدُّنْيا وَ يَسْخَرُونَ مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا)[4] ، (وَ إِذا رَأَوْا آيَةً يَسْتَسْخِرُونَ)[5] ، (فَاتَّخَذْتُمُوهُمْ  سِخْرِيًّا حَتّى أَنْسَوْكُمْ ذِكْرِى وَ كُنْتُمْ مِنْهُمْ تَضْحَكُونَ)[6] ، (وَ قالُوا ما لَنا لا نَرى رِجالاً  كُنّا نَعُدُّهُمْ مِنَ الاَْشْرارِ * أَتَّخَذْناهُمْ سِخْرِيّاً أَمْ زاغَتْ عَنْهُمُ الاَْبْصارُ)[7] ، (وَ إِذا خَلَوْا   إِلى شَياطِينِهِمْ قالُوا إِنّا مَعَكُمْ إِنَّما نَحْنُ مُسْتَهْزِوُنَ)[8] ، (قُلْ أَ بِاللهِ وَ آياتِهِ وَ رَسُولِهِ  كُنْتُمْ تَسْتَهْزِوُنَ)[9] ، (إِنّا كَفَيْناکَ الْمُسْتَهْزِئِينَ)[10]  و غير اين‌ها از آيات؛ لذا حبيب نجّار پس از دخول در جنّت كه قبلاً ذكر فرمود مى‌گويد :
(يا حَسْرَةً عَلَى الْعِبادِ) حسرت و ندامت و پريشانى، از براى كسى است كه نعمتى و نفعى در دست داشته باشد و از دست بدهد و چه نعمتى بزرگ‌تر از نعمت ايمان است و تصديق انبيا و اطاعت آن‌ها كه سعادت دنيا و آخرت را در بردارد. فرداى قيامت فرياد واحسرتاه آن‌ها بلند است: (أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتى عَلى ما فَرَّطْتُ فِى جَنْبِ اللهِ وَ إِنْ كُنْتُ لَمِنَ السّاخِرِينَ)[11] ، (قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ كَذَّبُوا  بِلِقاءِ اللهِ حَتّى إِذا جاءَتْهُمُ السّاعَةُ بَغْتَةً قالُوا يا حَسْرَتَنا عَلى ما فَرَّطْنا فِيها)[12] ، (ما   يَأْتِيهِمْ مِنْ رَسُولٍ) نفى كلّى مى‌كند كه احدى از پيغمبران نبودند كه آن‌ها را استهزا نكنند (إِلّا كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِوُنَ) بلكه غير انبيا، ائمّه را استهزا مى‌كردند، امروز هم علما و متدينين را استهزا مى‌كنند.

[1] .  ترجمه ديگر: دريغا بر اين بندگان! هيچ فرستاده‌اى بر آنان نيامد مگر اينكه او را ريشخندمى‌كردند.
[2] .  و پيش از تو پيامبرانى به استهزا گرفته شدند، پس آنچه را ريشخند مى‌كردند گريبانگيرريشخند كنندگان ايشان گرديد. سوره انعام: آيه 10.
[3] .  و هر بار كه اشرافى از قومش بر او مى‌گذشتند، او را مسخره مى‌كردند. سوره هود: آيه 38.
[4] .  زندگى دنيا در چشم كافران آراسته شده است، و مؤمنان را ريشخند مى‌كنند. سوره بقره :آيه 212.
[5] .  و چون آيتى ببينند به ريشخند مى‌پردازند. سوره صافات: آيه 14.
[6] .  و شما آنان ]= مؤمنان[ را به ريشخند گرفتيد، تا با اين كار ياد مرا از خاطرتان بردند و شمابر آنان مى‌خنديديد. سوره مومنون: آيه 110.
[7] .  و مى‌گويند: ما را چه شده است كه مردانى را كه ما آنان را از زمره اشرار مى‌شمرديمنمى‌بينيم؟ آيا آنان را در دنيا به ريشخند مى‌گرفتيم يا چشم‌هاى ما بر آن‌ها نمى‌افتد؟ سورهص: آيات 62 ـ 63.
[8] .  و چون با شيطان‌هاى خود خلوت كنند، مى‌گويند: در حقيقت ما با شماييم، ما فقط آنان راريشخند مى‌كنيم. سوره بقره: آيه 14.
[9] .  بگو: آيا خدا و آيات او و پيامبرش را ريشخند مى‌كرديد؟ سوره توبه: آيه 65.
[10] .  كه ما شر ريشخندگران را از تو برطرف خواهيم كرد. سوره حجر: آيه 95.
[11] .  تا آنكه مبادا كسى بگويد: دريغا بر آنچه در حضور خدا كوتاهى ورزيدم، بى‌ترديد من ازريشخندكنندگان بودم. سوره زمر: آيه 56.
[12] .  كسانى كه لقاى الهى را دروغ انگاشتند، قطعاً زيان ديدند. تا آنگاه كه قيامت بناگاه بر آناندر رسد، مى‌گويند: اى دريغ بر ما، بر آنچه درباره آن كوتاهى كرديم و آنان بار سنگينگناهانشان را به دوش مى‌كشند، چه بد است بارى كه مى‌كشند. سوره انعام: آيه 31.