ابو الاديان بصرى مى گويد:
من خادم امام حسن عسکرى (عليه السلام) بودم. ونامه هى حضرت (عليه السلام) را به شهرهى مختلف مى رساندم. روزى به خدمت ايشان مشرّف شدم. حضرت (عليه السلام) در بستر بيمارى بود. وقتى مرا ديد، نامه هايى را بيرون آورده وفرمود: اين ها را به مدائن ببر! پانزده روز در راه خواهى بود. وقتى بازگشتى، صدى ناله وضجّه از خانه من مى شنوى ومى بينى که مرا غسل مى دهند.
عرض کردم: آقا جان! وقتى چنين شد جانشين شما که خواهد بود؟
ـ آن که جواب نامه ها را از تو بخواهد.
ـ علامت ديگر؟
ـ آن که بر من نماز گزارد.
ـ نشان بعدى؟
ـ آن که از محتوى کيسه خبر دهد؟
آن گاه هيبت امام (عليه السلام) مانع از آن شد که بپرسم کدام کيسه؟ ودر کيسه چيست؟
با نامه ها از نزد امام (عليه السلام) خارج شدم وبه مدائن رفته وجواب نامه ها را گرفتم. درست پانزده روز بعد به سامرا بازگشتم، وهمان طور که امام (عليه السلام) فرموده بود، صدى ضجّه وناله از خانه امام (عليه السلام) به گوش مى رسيد.
جعفر (کذّاب) برادر امام (عليه السلام) را ديدم که جلوى در خانه ايستاده وشيعيان اطراف او را گرفته وبه او تسليت وتهنيت مى گفتند.
با خود گفتم: اگر او امام باشد، امامت از بين خواهد رفت. زيرا او را مى شناختم که شراب مى خورد ودر قصر قمار بازى مى کرد وطنبور مى نواخت!
با اين حال من نيز نزديک شده وتسليت وتهنيت گفتم. اما او چيزى درباره نامه ها از من نپرسيد.
آن گاه عقيد، خادم امام حسن عسکرى (عليه السلام) خارج شد وگفت: آقا جان! برادرتان را کفن کرده اند، برخيزيد وبر او نماز بگزاريد.
جعفر با گروه شيعيان که پيشاپيش آن ها عثمان بن سعيد وحسن بن على ـ که به دست معتصم کشته شد ومعروف به سلمه بود ـ وارد شدند.
وقتى وارد اتاق شديم، ديديم امام حسن عسکرى (عليه السلام) در کفن پيچيده شده است. برادرش جعفر (کذاب) برخاست تا بر او نماز بخواند. اما همين که مى خواست تکبير بگويد، پسر بچه گندم گونى که موهى پيچيده داشت وميان دندانهايش باز بود، آمد وردى جعفر را کشيد وگفت: کنار برو! ى عمو! من از تو به گزاردن نماز بر پدرم سزاوارترم.
جعفر در حالى که رنگش پريده بود، کنار رفت، وآن طفل پيش آمد وبر امام حسن عسکرى (عليه السلام) نماز خواند، پس از نماز، امام (عليه السلام) را کنار قبر پدرش امام هادى (عليه السلام) دفن نمود.
آن گاه آن آقا زاده نازنين رو به من نمود وگفت: ى بصرى! جواب نامه هايى را که به همراه دارى، بده!
من همه را تحويل دادم وبا خود گفتم: اين دو علامت، فقط سوّمين علامت که خبر از محتوى کيسه است مانده.
وقتى نزد جعفر رفتم ديدم که بر مرگ برادرش گريه مى کند. در اين حال (حاجز وشّاء)(4) آمد وگفت: آن طفل که بود؟ بايد از او حجّتى مى خواستى.
جعفر گفت: به خدا قسم! او را اصلا نديده ونمى شناختم.
ما همان جا نشسته بوديم که گروهى از اهالى قم وارد شدند وگفتند: مى خواهيم امام حسن عسکرى (عليه السلام) را ملاقات کنيم.
ما شهادت حضرت (عليه السلام) را به اطلاع آنها رسانديم. گفتند: جانشين او کيست؟ مردم جعفر را نشان دادند.
آن ها بر او سلام کرده وتسليت وتهنيت گفتند، سپس پرسيدند: ما به همراه خود نامه ها واموالى داريم، بگو نامه ها از چه کسانى است؟ ومقدار وجوهات چقدر مى باشد؟
با شنيدن اين سخن، جعفر با عصبانيت برخاست ودر حالى که عبايش را مى تکاند، گفت: از ما مى خواهند که علم غيب بدانيم.
در اين لحظه، خادم امام حسن عسکرى (عليه السلام) آمد وگفت: نامه هى شما از فلان وفلانى است، ودر کيسه هزار دينار وجود دارد که نقش ده دينار آن ساييده شده است.
آن ها نامه ها واموال را به او دادند وگفتند: کسى که تو را برى دريافت نامه ها واموال فرستاده است امام است.
بعد از اين رويداد، جعفر نزد خليفه رفت وقضيه را گزارش داد. خليفه دستور دستگيرى همسر امام حسن عسکرى (عليه السلام) را صادر کرد تا محلّ اختفى فرزندش را افشا کند. امّا نرجس خاتون (عليها السلام) وجود او را کلاًّ انکار نموده وادّعا نمود که هنوز باردار است.
خليفه نيز او را به (ابن ابى الشوارب) قاضى سپرد تا موضوع را تحقيق کند.
ولى در همان زمان (عبيدالله بن يحيى بن خاقان) به طور ناگهانى مُرد، گروهى در بصره شورش نموده وبر مأمورين خليفه تاختند ـ که بعدها رهبر آن ها به صاحب الزنج معروف شد ـ. خليفه واطرافيان او سرگرم دفع خطر آنها شدند، واز مسأله امام زمان (عليه السلام) وتحقيق درباره نرجس خاتون (عليها السلام) غافل ماندند.(5)

- پاورقی -

(4) حاجز بن يزيد معروف به الوشّاء: يکى از وکلى ناحيه مقدّسه بود، رجوع شود به تنقيح المقال، ج 3، ص 241.
(5) کمال الدين، ج 2، ص 475 و476، من شاهد القائم (عليه السلام) ، بحار الانوار، ج 52، ص 67 و68.

نوشتن دیدگاه