اگر بخواهيم از احاديث شريفه رسول اکرم (صلى الله عليه وآله وسلم) وپيشوايان معصوم (عليهم السلام) نيز کمک بگيريم بر وسعت بحث افزوده خواهد شد زيرا مطابق احاديث فراوانى که اطمينان آور است حضرت خضر (معاصر حضرت موسى) نيز هنوز زنده است وتا ظهور حضرت مهدى (عليه السلام) زنده خواهد ماند، وهم اکنون عمر او بالغ بر 6000 سال مى باشد.(8) داستان حضرت خضر وحضرت موسى در قرآن کريم در سوره کهف آيه هاى 82 - 60 آمده است. حضرت موسى آگاه مى شود که در زير آسمان مرد دانشمندى هست که مقام علمى اش از حضرت موسى بالاتر است، از خداوند درخواست مى کند که جاى او را به حضرت موسى بيان کند تا به پيش او رفته از محضرش استفاده نمايد. خداوند جاى او را به موسى بيان مى فرمايد. حضرت موسى رخت سفر بربسته به سوى آن معلم بزرگ راه مى افتد. پس از طى منازل سرانجام به مقصود خود نائل شده به ديدار او موفق مى شود. حضرت خضر مى فرمايد که تو نمى توانى با من شرط مصاحبت را به جاى آورى. حضرت موسى با او پيمان مى بندد که در کارهاى او مداخله نکند وبر او خورده نگيرد. ولى هنگامى که در حضور او راهى سفر مى شوند سه کار غير موجه (از نظر موسى) از او سر مى زند:

1 - کشتى را سوراخ مى کند.
2- جوانى را مى کشد.
3 - ديوار مخروبه اى را بدون اجرت بنا مى کند. در هر سه مورد حضرت موسى زبان به اعتراض مى گشايد ودر نتيه از مصاحبت او محروم مى گردد.(9) روى اين بيان حضرت خضر در زمان حضرت موسى پيامبرى بزرگوار بود واز پيامبرى اولوا العزم چون موسى مقام علمى اش بالاتر بود. حمد الله مستوفى مى نويسد: اوالعزم بودن حضرت خضر، صريح روايات اسلامى است.(10) ولى در مورد اينکه او به کدام قوم مبعوث بوده ودر زمان حضرت موسى چقدر از عمر او مى گذشت اختلاف فراوان هست:
1 - او فرزند آدم بود.(11)
2 - او نواده آدم بود.
3 - او معاصر حضرت ابراهيم بود.(12)
4 - از پيامبران بنى اسرائيل بود.
5 - معاصر ذوالقرنين ودر سپاه او بود. طبرى مى نويسد: قول نزديک به حق اينست که او پيش از موسى ومعاصر فريدون وذوالقرنين بود.(13)
در مورد اسم او مشهور اينست که اسمش ايليا است(14) ولى مرحوم طريحى مى فرمايد که قول صحيح اينست که بليا باشد(15)، آنچه مسلم است اينست که خضر لقب اوست. در مورد اينکه چرا حضرت خضر زنده جاويد است؟ واز اين عمر بسيار طولانى برخوردار شده است؟ باز اختلاف هست که به برخى از آنها اشاره مى کنيم:

1 - خداوند به او اين عمر طولانى را داده تا دجال را تکذيب کند.(16)
2 - حضرت آدم در حق او دعا نمود که تا روز قيامت زنده بماند.(17)
3 - او در پيشاپيش سپاه ذوالقرنين بود وهنگامى که به ظلمات رسيد از آب حيات خورد.(18)
4 - تا گواه عمر طولانى حضرت ولى عصر (عجل الله فرجه) باشد: امام صادق در حديث مفصلى که از عمر طولانى حضرت مهدى (عجل الله فرجه) بحث مى کند، مى فرمايد: در علم خدا مقدر بود که قائم آل محمد عمر بسيار طولانى داشته باشد. چون خدا مى دانست که بسيارى از مردم در زمان غيبت از عمر طولانى آن حضرت به ترديد خواهند افتاد، به بنده صالح خود خضر نيز عمر طولانى عطا فرمود. واين عمر طولانى صرفا براى اينست که مومنان بتوانند به استناد عمر طولانى او به عمر طولانى قائم ما استدلال کنند تا حجت بر دشمنان تمام شود وکسى را بر خدا عذرى نباشد.(19) از اين حديث استفاده مى شود که عمر طولانى حضرت خضر صرفا براى اثبات عمر طولانى حضرت ولى عصر (عجل الله فرجه) مى باشد.

- پاورقی -

(8) يوم الخلاص، ص 157.
(9) متن اين حوادث همراه با علل آنها در قرآن کريم آمده است (سوره کهف آيه هاى 82 - 60).
(10) تاريخ گزيده ص 20.
(11) الميزان ج 13 ص 353.
(12) تاج العروس، ج 3 ص 181.
(13) تاريخ طبرى، ج 1 ص 416.
(14) الموسوعه العربيه الميسره، ص 758.
(15) مجمع البحرين ص 246، مجمع البيان ج 6 ص 483 وتاريخ طبرى ج 1 ص 415.
(16) الميزان ج 13 ص 353.
(17) کنز الفوائد کراجکى ص 248.
(18) تفسير عياشى، ج 2 ص 341، تاريخ گزيده ص 37 و97، وتاريخ طبرى ج 1 ص 414.