بنا به آن چه تاكنون گفتيم هدف از خلقت عالم انسان است ليكن نه هر انسان، بلكه انسانى كه چون چهارده معصوم باشد. انسان‏هاى موحّد ديگر هر چند كه به درجاتى از ارتباط الهى رسيده‏اند ليكن به درجه مطلوب اصلى كه وصل به بى نهايت باشد نرسيده‏اند بنابراين ديگران به طفيل چهارده معصوم ايجاد شده و ارتزاق نموده و مورد لطف واقع مى‏شوند؛ زيرا خود نرسيده‏اند به آن جا كه بايد برسند و در استعدادشان به وديعت گذارده شده است.
اساسا در هر حركتى، هر درجه و قدمى مقدمه درجه بعد و قدم بعد مى‏باشد، حركت قابل تقسيم به بى نهايت است و هر جزوى مقدمه رسيدن به جزء بعد مى‏باشد. انسان‏ها هم در حركت تكاملى خويش درجات بى نهايتى را بايد طى كند و هر درجه‏اى مقدمه درجه بعد مى‏باشد و براى درجه بعد به وجود مى‏آيد و انسانهاى در درجه پايين‏تر نيز به خاطر و به طفيل انسان درجه برتر به وجود مى‏آيد.
وجود جسمانى انسان مطرح نيست، هدف از ايجاد او مطرح است و آن «كمال مخصوص» مى‏باشد. حتى اگر انسانى به كمال نرسيده ولى سقوط هم نكرده است، از انسانى كه سقوط كرده اشرف است و منّت بر او دارد، اين است كه در روايات متعددى آمده است كه: «لولا شيوخ رُكَّع و بهائم رتّع و صبية رضّع لصببت عليكم البلاء و ترضّون به رضّا؛ اگر نبودند پيران قد خميده و حيوانات اهلى چرنده و خردسالان شيرخوار، بلا بر شما فرو مى‏ريختيم و با آن كوبيده مى‏شديد.»(17)
لازمه اين مطلب اين است كه نه تنها انسان‏هاى پاك خداجو و خداخواه و خدادار يعنى واصل، از ساير انسان‏ها اشرفند كه حتى حيوانات اهلى كه خدمت مى‏كنند و تكليفى ديگر ندارند، از بسيارى انسان‏ها اشرف هستند. در قرآن كريم هم آمده كه:«بل هم أضل؛ آن‏ها از چهار پايان هم، از راه دورترند.» بنا به قاعده مزبور آن‏ها كه با خداوند رابطه ندارند فقط به طفيل مردم متدين زنده‏اند و اين‏ها هم به خاطر انسان‏هاى برتر و همين طور تا برسد به آن‏ها كه وصل مطلق شده‏اند يعنى چهارده معصوم عليهم‏السلام .
ممكن است بگوييد: مگر مى‏شود كه اين جهان نامتناهى فقط به خاطر چهارده نفر به وجود آمده باشد؟
پاسخ اين است كه اوّلاً سخن در هدف اعلا مى‏باشد، انسان‏هاى ديگر نيز تا حدودى به هدف رسيده‏اند يعنى درجه‏اى از هدف را دارند، يعنى به هر اندازه كه به توحيد و عبوديّت راه دارند به همان اندازه در مسير هدف قرار دارند.
ثانيا هدف مزبور به حدّى مهم و والاست كه چهارده وجود نيز كفايت مى‏كند، حتى يك الگوى خداوندى نيز ارزش اين همه تشكيلات را دارد تا چه رسد به چهارده نور مطلق. در كارهاى معمولى انسانها نيز اگر كسى كارخانه توليدى احداث كند كه بيشتر توليدات فاسد شوند ليكن تعدادى در حدّ اعلى به دست آيد كه جبران همه خسارتها را كند و به علاوه سود كند آن كارخانه را سود آور مى‏دانند.
بنابراين از جمله اول حديث مزبور روشن است، همه عالم براى پيامبر صلى ‏الله‏ عليه‏ و‏آله و اهل بيت عليهم‏السلام خلق شده است. همان طور كه گفتيم اين مطلب در روايات بسيار ديگر نيز آمده است. حديث مشهور «كساء» نيز مشتمل بر همين مطلب است كه: زمين و آسمان و...، براى اين‏ها خلق شده است. اصل جريان كساء مسلم است و شيعه و سنى به تواتر نقل كرده‏اند. هر چند اين تعبير در همه آن روايات نيست ليكن در حديث مشهورى كه شيعه نقل كرده است اين جمله را هم دارد كه زمين و آسمان و...»(18)
برخى روايات ديگر هم كه در بحث‏هاى ديگرى وارد شده همين را مى‏رساند. مثل حديث مهريه حضرت فاطمه عليهاالسلام كه «همه آب‏هاى دنيا مهريّه زهرا عليهاالسلام مى‏باشد». يعنى اصل حيات طبيعت به خاطر اوست، يا حديث تعيين حدودفدك كه در كلام امام كاظم عليه‏السلام خطاب به هارون الرشيد آمده است كه كل مملكت اسلامى آن روز يا بيشتر از آن را شامل مى‏شود. البته جمله حضرت امام كاظم عليه‏السلام شايد فقط حقانيّت حكومت را برساند يعنى حكومت بر كل اين سرزمين‏ها از آن هاست.
همه آن چه تاكنون گفته شد بر اساس معناى «عليّت غائى» بود يعنى هدف از خلقت عالم، انسان كامل است.

- پاورقی -

 (17) - بحارالانوار، ج 88، ص314.
(18) - پس خداى عزّ و جلّ فرمود: «اى ملائكه من و اى ساكنان آسمانهايم، من نيافريدم آسمانى برافراشته و نه زمينى گسترده و نه ماهى نورافشان و نه خورشيدى درخشان و نه فلكى در گردش و نه دريايى در جريان، و نه كشتى اى شناور...، مگر در محبت اين پنج تن كه در زير عبايند....».

نوشتن دیدگاه