چون كلمات حضرت صدّيقه (عليهاالسلام) با حضرت امير (عليه السلام) به فرمايش مرحوم مجلسى مشتمل است بر خطابهاى درشت و اعتراضاتى، لهذا مصنّفين كتب مانند «علّامه ى مجلسى» و صاحب «ناسخ التّواريخ» در صدد سؤال و جواب آن برآمده اند.

اين ذرّه ى بى مقدار به جهت دفع شبهه عين عبارت [ بحار: 29/ 329- 325، ناسخ: 1/ 158. ] مجلسى را به عرض مى رساند و آن اين است:

مى فرمايد كه در اين مقام تحقيق بعضى امور ضرورى است:

اوّل: دفع شبهه اى چند كه ممكن است در خاطرها خطور كند. اگر كسى گويد اعتراض حضرت فاطمه (عليهاالسلام) با حضرت اميرالمؤمنين (عليه السلام) با وجود عصمت هر دو چه صورت دارد؟ جواب گوئيم: كه اين معارضه محمول بر مصلحت است از براى آنكه مردم بدانند كه حضرت اميرالمؤمنين (عليه السلام) ترك خلافت به رضاى خود نكرده و به غصب فدك راضى نبوده و در قرآن بسيارى از معاتبات [ فى «المجمع»: قال الصدوق رحمه اللَّه: كلّما كان فى القرآن، مثل قوله تعالى: (لئن اشركت ليحبطنّ عملك و لتكوننَّ من الخاسرين) (زمر: 65). و مثل قوله: (ليغفر لك اللَّه ما تقدّم من ذنبك و ما تأخّر) (فتح: 2). و مثل قوله: (و لو لا اَنْ ثبّتناك لَقد كِدْتَ تركن اليهم شيئاً قليلاً) (اسراء: 74). و ما اشبه ذلك، فاعتقادنا فيه انّه نزل على ايّاك اَعنى و اسمعى يا جارة. انتهى. مجمع البحرين: 1/ 220 حرف راء. و َ قال ايضاً فى «المجمع» فى قوله تعالى: (اذاً لأذقناك ضعف الحيوة و ضعف الممات) (اسراء: 75). يعنى: عذاب الدّنيا والاخرة متضاعفين و الضّعف من اسماء العذاب. و منهُ قوله تعالى: (وَ لكلّ ضعف) (اعراف: 38)، و عَنْ ابنِ عباس: اِنّ رسول اللَّه (صلى اللَّه عليه و آله) معصومٌ و انّما هو تخويفٌ لئلّا يركن مؤمِنُ الى مشرك. انتهى. مجمع البحرين: 2/ 19 حرف ضاد. ] با حضرت رسول شده و غرض تهديد و تأديب ديگران است. و از اين قبيل است آنچه از حضرت موسى (عليه السلام) صادر شد در وقتى كه به سوى قوم برگشت و ايشان عبادت گوساله كرده بودند از انداختن الواح [ (و ألقى الألواح و اخذ برأس أخيه يجرّه اليه). اعراف: 150). ] ، و سر و ريش هارون را گرفتن و پيش كشيدن، با آنكه مى دانست كه هارون تقصيرى ندارد، تا آنكه بر قوم ظاهر شود شناعت عمل ايشان. و مانند عتابى كه حق تعالى با حضرت عيسى (عليه السلام) [ (ءأنْتَ قُلْتَ للنّاس اتخذونى و امّى الهين من دون اللَّه). مائدة: 116). ] كرد كه آيا تو گفتى: مرا و مادرم را دو خدا بدانيد؟! با آنكه مى داند او نگفته است و مثل اين بسيار است. و اگر گويند: اين مبالغه حضرت فاطمه (عليهاالسلام) در دعواى فدك و در مجامع حاضر شدن و خطبه خواندن، منافات با تقدّس و زهد در دنيا و كمال معرفت آن حضرت دارد.

به دو وجه جواب مى توان گفت:

اوّل: آنكه غرض آن حضرت محض استرداد فدك نبوده بلكه غرض عمده، اظهار كفر و نفاق از اعداى دين مبين بود كه مردم ايشان را بشناسند و به تسويلات ايشان فريب نخورند و بر حاضران حجّت تمام شود و بر غايبان تا روز قيامت براى شيعيان حجّت تمام بوده باشد.

چنانچه حضرت در آخر خطبه اشعار به اين فرمود كه با آنكه مى دانستم كه شما يارى نخواهيد كرد گفتم آنچه گفتم، براى آنكه حجّت را تمام كنم و همچنين منازعه ى حضرت اميرالمؤمنين (عليه السلام) با آن متقلّبان در باب خلافت در مدّت عمر شريف خود، و تظلّم و اظهار شكايت چنانكه گذشت، نه از جهت محبّت دنيا و حبّ جاه و رياست بوده، بلكه اظهار ظلم و ارتداد آن جماعت بود، تا حجّت بر عالميان تمام شود.

دوّم: آنكه اين حقّ مخصوص آن حضرت نبود كه از سر آن بگذرد و به ايشان بگذارد، بلكه ائمّه ى اعلام و اولاد كرام آن حضرت تا روز قيامت در آن شريك بودند و مساهله ى در اين امر موجب تضييع حقوق آنها مى شد و بر آن حضرت واجب بود كه حَسَب المقدور در عدم تضييع حقوق ايشان سعى نمايد. تمام شد فرمايش مجلسى رحمه اللَّه.

بلى آقايان فاطمه ى زهراء خيلى اهتمام داشت كه تضييع حقّ اولادش نشود و صدمه اى به آنها نرسد حتّى اينكه اعتراض نمود به حضرت امير كه مانند جنين در رحم پرده نشين شدى!!

«هذا ابْنُ اَبِى قَحافَةَ يَبتَزّنى نِحْلَةَ اَبى وَ بُلغَة إبْنى» [ اَلأبتزاز: اَخْذُ الشى ء بجفاء و قهرٍ. ] اينك پسر ابى قحافه بخشش پدر و گذران دو فرزندم از من گرفت.

نوشتن دیدگاه