خانواده

اگر ما معتقدیم اسلام قابلیت جهانی شدن را دارد – که دارد – این در صورتی است که هسته های کوچک خانواده به روش اسلامی درست پا بگیرد و جمع توحیدی خانواده بر اساس اسلام بازسازی شود که در آن جمع حریم ها و حرمت ها و حقوق اعضاء به خوبی پاسداری شود.
نقشه هایی برای ضربه زدن به اسلامی که می تواند جهانی شود طرح ریزی کرده اند که اساس آن بر روی ویرانی خانواده است. باید متوجه بود همان طور که قلب معنوی انسان ، محل خلوت با خدا است ، خانواده دینی، انعکاس قلب خالی شده از اغیار و نامحرمان در زمین است ، و لذا خداوند در خانواده دینی با تمام تجلیاتش جلوه می کند و به همین دلیل گفته می شود: خانواده توحیدی جایگاه خدا است ، همان طور « قلب المؤمن ، عرش الرحمان » است ، پس اصلاح و فساد جامعه به صلاح و فساد خانواده ، یعنی قلب اجتماع است.
ممکن است انسان ها فکرهای صحیح ولی پراکنده داشته باشند ، چنین افکاری در نقطه های بحرانی تصمیم به کمک صاحبانش نمی آیند ، زیرا نتوانسته اند به یک هسته فکری جامعی دست یابند ، آن هسته های فکری که دارندگان آن در آرمان های بلند الهی به سر می برند و هر عضوی از اعضاء آن هسته از افکار بقیه ی اعضاء استفاده می کنند و هرکس در آن هویت جمعی ، خود را معنی می کند و به معنی داری می رسد و از پوچی و بی هویتی نجات می یابد ، چنین هسته فکری جامع هدف دار ، در خانواده ای دینی به راحتی شکل می گیرد و تأثیرگذار خواهد بود.
هر یک از اعضاء خانواده ی دینی می داند برای آرمان های بلندی کنار همدیگر آمده اند و در عین متذکر کردن همدیگر نسبت به آن آرمان ها ، در واقع به همدیگر معنی می بخشند ، چنین خانواده ای از یک مرد و زن شروع می شود و سپس تکثیر می یابد ، ولی در عین تکثیر یافتن ، از یگانگی و وحدت ، خارج نمی گردد و معنی « وحدت در عین کثرت و کثرت در عین وحدت » را در خود متجلی می سازد.
تمرین حفظ هویت توحیدی و نجات از پراکندگی ، از خانواده دینی شروع می شود ، تا افراد در پراکندگی های جامعه غرق نشوند. هر کس که در زندگی خانوادگی خود ، در حیات توحیدی هدفدار ، تمرین لازم را نکرده است ، در جامعه ، بازی می خورد و نه تنها کمکی به جامعه نمی کند ، بلکه مزاحم یکانگی و وحدت جامعه نیز می شود.
شهر خدا در زمین ، ابتدا باید از خانواده شروع شود و معنی ایثار و احترام و رعایت مراتب در آن نهادینه گردد و گرنه زمین را شیاطین اشغال می کنند و شهرها شهر شیطان می گردد.
بنیاد اخلاق در خانواده دینی شکل می گیرد و مسئولیت پدر و مادر که مسئولان اصلی این هسته هستند ، در این راستا بسیار زیاد است چرا که راه و روش صحیح با حضور پلیس ، عملی نیست ، باید جایی باشد که مقید بودن به راه و روش صحیح را در روح انسان ها نهادینه کند ، آن هم نهادینه کردن روش ها در بینش ها و نه در عادات.
مرد خانواده به کمک مشاوری صادق و دقیق و دلسوز یعنی همسرش ، هیئت مرکز توحیدی خانواده را پایه گذاری می کنند و آرام آرام خود را برای پروراندن سایر اعضاء آن هیئت ، آماده می نمایند ، تا حاصل این هیئت های کوچک ، جامعه ای شود به نام شهر خدا.
سال های سال بشر با هسته توحیدی خانواده زندگی می کرد ولی اخیراً از رازها و رمزهای آن غافل گشته ، اما وقتی از طریق فرهنگ مدرنیته روح آن خانواده به ضعف گرایید و بحران های اجتماعی یکی بعد از دیگری سر بر آورد ، تازه بشر ، آن هم بشری که اهل تفکر است ، فهمیده چه گنج ذیقیمتی در دست داشته و این است که امروز بیشتر از دیروز نیاز است به خانواده توجهی جدی شود و بدانیم هر قدر محیط پیرامون ما ناپایدارتر می گردد ، اهمیت حضور خانواده توحیدی بیشتر خواهد شد. باید بیش از پیش زشتی فرهنگی که این هسته مقدس را نشانه رفته است ، بشناسیم.
ما در آثار فردوسی و سعدی و مولوی و حافظ به طور مستقیم راه و رسم زندگی را نمی آموزیم ، بلکه آن ها روح خانه ما را آباد کرده اند و ما در آن خانه قرار و طمأنینه و شیوه زندگی خود را یافته ایم. ولی خانه ای که در آن تکنیک فرمان رواست ، به حافظ و مولوی وقعی نمی نهد و به آن ها نیازی ندارد ، نه این که ساکنان خانه به اخلاق و معنویت احساس نیاز نکنند ، آن ها معمولاً به شعر و حکمت رجوع می کنند ، اما شعر و دستورهای تکه تکه ، اخلاق ما را مثل اثاثیه به خانه می برند و شاید مدتی در کنار آن ها احساس آرامش کنند ، ولی بنیاد خانه بر آن پایه گذاری نمی شود. (138)

- پینوشتها -

138 – این تعابیر از کتاب « مبانی نظری تمدن و مناسبات انسانی » از دکتر رضا داوری اقتباس شده است.

نوشتن دیدگاه