خانواده

آقای «سیرایت میلز» جامعه شناس آمریکایی می گوید: «وقتی نهاد خانوادگی فعلی، زنان را تبدیل به برده های زبون و عروسک های دلربا، و مردان را به صورت اسباب دست زنان در می آورد، تحقق بخشیدن به ازدواج های موفق از عهده افراد خارج است». شما می دانید که تقریباً بیشتر از 10% ازدواج موفق در کشورهای اروپایی و آمریکایی نداریم. بسیاری از خانواده ها در آمریکا و به خصوص انگلستان، تک والدینی هستند، به این معنی که کودک یا با مادرش زندگی می کند و یا با پدرش. بسیاری از خانواده هایی که اسماً خانواده اند زن و شوهر عموماً همدیگر را نمی بینند، چون بدون طلاق از هم جدا شده اند. حالا بحث سر این است که زنان غربی می گویند ما در ازدواج ناموفق بوده ایم چون مردها با ما هماهنگی ندارند و به اصطلاح مردها اسباب دست زن ها نشده اند و از آن طرف اگر مردها با فرهنگی رو به رو شدند که باید کار مرد، اطاعت از دستورات گاه و بیگاه زن باشد، عرصه برای مرد تنگ می شود، و ترجیح می دهد بدون تشکیل خانواده با هر زنی که خواست مرتبط باشد و این در عمل به ضرر زنان تمام می شود، و همانطور که آقای سیرایت میلز می گوید: «زن در آمریکا یا برده است، یا بازیچه تبلیغات یا عروسک دل ربا». لذا دیگر هویت اصلی زن مطرح نیست که بخواهد با حفظ آن هویت و با قوام بودن مردان در خانواده، هر کس به بهره روحانی که باید برسد، برسد. اینجاست که آن آقا می گوید شما دیگر ازدواج موفق در غرب نخواهید داشت.
وقتی ما آیات 32 و 35 سوره نساء را کنار بگذاریم درگر جایگاه زن گم می شود و برخلاف ظاهر که خواستیم حقوق زن را احیاء کنیم، همه چیز مردانه می شود، حتی قضاوت در مورد زنان، آقای رُژه گارودی می گوید: «وقتی اقتصاد بازار بر اقتصاد پایه برتری پیدا کرد اعتبار و موقعیت زن در تمامی سطوح زندگی اجتماعی خدشه دار می شود»(21) چون در اقتصاد بازار کار زنان در منزل که عموماً یک سوم اقتصاد ملی جامعه را تشکیل می دهد، به چیزی گرفته نمی شود و ارزش های مردانه حکومت می کند، «قدرت» ارزش است و نه «خدمت». وقتی پول در صحنه است «قدرت» در صحنه است و عالَم داخل خانه که درآن «خدمت» حاکم است بی مقدار می شود. اقتصاد بازار یعنی درآمد پولی، اقتصاد پایه یعنی گذران زندگی. بسیار تجربه کرده اید که درآمد بعضی از خانواده های روستایی زیاد نیست ولی زندگیشان خوب می چرخد. در دوران گذشته چون مادر در خانه حضور فعال اقتصادی داشت زندگی به خوبی می چرخید بدون اینکه پول زیادی وارد خانه شود، زنان همیشه با یک نوع تولید و ترمیم رابطه داشتند. مصرف کالاها و غذاهای بیرون خانه آنقدر زیاد نبود که نیاز به پول زیاد باشد. آنچه امروز در خانواده های ما نقش بازی می کند قدرت خرید کالاهای بیرون خانه است و نه برنامه های مادران. در چنین شرایطی است که اعتبار و موقعیت زن در تمام سطوح زندگی اجتماعی خدشه دار و بی مقدار می گردد. وقتی «قدرت» ملاک ارزش شد بخواهیم و نخواهیم زنان از ارزش واقعی خود فرو می افتند. به طوری که عموماً در غرب حقوق زن ها در همان مقام و پستی که مردها هستند یک سوم کمتر است. گارودی در همان کتاب می گوید: «در نظام سرمایه داری نه تنها کار زنان در خانه جزء تولید ناخالص ملی به حساب نمی آید، حتی وقتی زنان از کار بی مزد خانه فارغ می شوند و مایل به انجام کار در خارج خانه هستند در اکثر موارد کم درآمدترین و بی کیفیت ترین کارها به آنان واگذار می شود. در فرانسه کمتر از 4% رؤسای مؤسسات زن هستند، در عوض 70% کارمندان ادارات و 80% پرسنل خدماتی را زنان تشکیل می دهند. در مجموع مزد زنان 30% کمتر از مزد مردان است»(22) اصلاً جنس نظام سرمایه داری در راستای کم بها دادن به زن، این است که نمی تواند تحمل کند زن به اندازه مرد حقوق بگیرد. چون ملاک ارزش ها «قدرت» است نه «خدمت». و آنچه به واقع احیاء زنان است ایجاد بستری است که آنها بتوانند «خدمت» خود را به عنوان ارزش ارائه دهند وگرنه اگر «قدرت» به میان آمد و ارزش به «قدرت» شد همان قدرت زنان را پس می زند.

  - پینوشتها -

21 - «زنان چگونه به قدرت می رسند»، رژه گارودی، ترجمه امان الله ترجمان، ص18 .
22 - همان ص 18 .

نوشتن دیدگاه