- ضرورت توجه به عامل مردمى - ارزيابى مجدد نمونه ها - خطر بى تفاوتى عامل مردمى از ديدگاه حضرت زهرا (عليهاالسلام) يكى از عوامل مهم شكست يا پيروزى نهضت ها، تداوم با سير ارتجاعى حركت هاى تكاملى «مردم و عامل مردمى است» كه:
انقلاب را گسترش مى دهند.
فراگير مى سازند.
حافظ و پشتيبان ارزش هاى آن مى گردند.
عامل مردمى، نقش بسيار حسّاس و ارزنده اى دارد به گونه اى كه ديگر عوامل ياد شده بدون «عامل مردمى» نمى توانند كارساز باشند يعنى:
الف- عامل رهبرى بدون حمايت مردم نمى تواند يك انقلاب را بثمر رساند.
ب- عامل شخصيّت ها نيز، رابط توده ها و انقلاب و رهبرى مى باشند كه بدون قدرت مردمى، يا سكوت و فرار مردم، نقشى نخواهند داشت.
ج- عامل قدرتمند علماء و روحانيّت، براى به صحنه كشاندن مردم، و توده هاى ميليونى، و پيوند با رهبرى، و ارزش هاى انقلاب، مطرح مى شوند كه بدون قدرت مردمى، كارى از پيش نخواهند برد.
د- قدرت دفاعى و ارتش اسلامى، انقلابى، نيز به قدرت مردمى، و شركت و دخالت آنها نيازمند است و بدون حمايت توده ها دوام نخواهد آورد.
ه- و جاذبه مكتب و ايدئولوژى نيز، براى حركت توده ها مورد بهره بردارى قرار مى گرفت، حالا اگر مردم. مكتب و جاذبه هاى آن را نشناسد يا نپذيرند و يا با دخالت عواملى، آن را ترك گويند همانند دگير عوامل ياد شده بدون اثر خواهد بود.
ممكن است بهترين رهبر سياسى، دينى، الهى را داشته باشيم و شخصيّت هاى مهم و فوق العاده همراه با دانشمندان و علماء آگاهى در صحنه سياسى فعاليّت كنند، امّا باز هم انقلاب اسلامى موفق نباشد. و يا پس از پيروزى با انزوا و كناره گيرى مردم به سير ارتجاعى و شكست انجامد .
مگر امام على (عليه السلام) شب و روز براى تداوم اسلام رسول خدا (ص) تلاش نمى كردند؟ و اصحاب و ياران رسول خدا را عليه خط نفاق و شرك پنهان توجيه نمى نمودند؟ و جاذبه بى نظير مكتب و ايدئولوژى را مطرح نمى كردند؟ پس چرا آن همه تلخى ها و بلاها را به جان خريدند؟ و در صفين پيروزى به دست نياوردند؟ و حكميّت را بر امام تحميل كردند؟ و رهبر معصوم و الهى خود را تنها گذاشتند؟ كه يكجا مى فرمايد. يا اَشْباهَ الرِّجال وَ لا رِجال [خطبه 27/ 13 نهج البلاغه المعجم المفهرس.] و در جاى ديگر مى فرمايد. قاتَلَكُمُ اللّه لَقَدْ مَلَئتُم قَلْبى قِيحَاً؟ [خطبه 27/ 14 نهج البلاغه المعجم المفهرس.] با ارزيابى درست مى نگريم كه بايد مردم را در صحنه سياسى نگهداشت و از قدرت مردمى توده ها براى پيدايش و تداوم و حفظ انقلاب، بهره جُست كه روى گردانى مردم از مبارزه و پاسدارى ارزش ها، يا انزوا و سكوت آنها مى تواند شكننده و مصيبت بار باشد.
گرچه 4 عامل ياد شده (رهبر، مكتب، شخصيّت ها، روحانيت) مى توانند آرام آرام، مردم را بيدار كند و آگاهى هاى لازم را بدهند، و دل و جان جامعه را با نور هدايت درمان كنند امّا از قدرت و اهميّت «عامل مردمى» حتى يك لحظه نيز نبايد غفلت نمايند.
در تحليل حوادث تلخ و مصيبت بار زندگى حضرت زهرا (عليهاالسلام) نيز عامل مردمى بايد به دقّت مورد ارزيابى قرار گيرد اينكه مى پرسند.
چرا اهل بيت و رهبر معصوم را منزوى نمودند؟ چگونه يك امّت انقلابى درجا زدند و كنار رفتند؟ چرا مجاهدان هميشه در پيكار اسلام، ديگر از اسلام ولايت دفاع نكردند؟ بايد ديد چه عواملى، «عامل مردمى» را از كار انداخت؟ و ديگر عوامل حركت و انقلاب را بى اثر گذاشت؟ و چرا مردم دلسرد و روى گردان از تداوم مبارزه گرديدند؟ كه در جواب دختر رسول خدا در آغازين لحظه هاى وفات پيامبر (ص) سكوت كردند؟ و فريادهاى مظلومانه آن يگانه بانوى اسلام را ناديده گرفتند و در دفاع از حقوق اهل بيت (ع) سُستى نمودند؟