ƒ110 «قُلِ ادْعُوا اللهَ أَوِ ادْعُوا الرَّحْمنَ أَيًّا ما تَدْعُوا فَلَهُ الاَْسْماءُ الْحُسْنى وَ لا تَجْهَرْ بِصَلاتِکَ وَ لا تُخافِتْ بِها وَ ابْتَغِ بَيْنَ ذلِکَ سَبِيلاً»   
 
ترجمه  :
110. بفرما: بخوانيد خداوند تبارك و تعالى را به اسم الله يا بخوانيد به اسم الرحمن به هر اسمى بخوانيد از براى خدا اسماى حسنى هست و جهر نكن به نماز و اخفات هم نكن و طلب كن بين جهر و اخفات راهى را كه نه جهر باشد و نه اخفات.
 
تفسير :
(قُلِ ادْعُوا اللهَ) بنده در هر حالى كه باشد بايد توجه او به خدا باشد و به ذكر خدا كه گفتند :
«ذِكْرُ اللهِ حَسَنٌ في كلِّ حالٍ»[1] .
چه به اسم الله بخوانيد يا الله يا الله كه در حديث داريم كه هر كه خدا را به اين اسم بخواند جواب مى‌آيد كه اى بنده من! ما حاجتک؟ به كلمه لبّيک[2]  (أَوِ ادْعُوا الرَّحْمنَ) بگويد، يا رحمان يا رحمان و ذكر اين دو اسم از باب مثال است و چون اين دو اسم از اسامى مختص به ذات است بر غير خدا اطلاق نمى‌شود اين دو را ذكر فرمود (أَيًّا ما تَدْعُوا فَلَهُ الاَْسْماءُ الْحُسْنى) از براى خدا هزار اسم است كه در جوشن كبير در صد فصل بيان فرموده و گفتند و در اخبار داريم كه اسماى حُسنى نود و نه اسم است كه در قرآن مجيد ذكر شده و در حديث معيّن فرموده كه در هر سوره خود اسم ذكر شده كه نقل حديث طويل است به محل آن رجوع كنيد، شرح اسماء الحسنى[3] . و خداوند را به هر اسمى بخوانيد اجابت مى‌فرمايد، چنانچه مى‌فرمايد: (وَ قالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِى أَسْتَجِبْ لَكُمْ)[4] الآية.
(وَ لا تَجْهَرْ بِصَلاتِکَ وَ لا تُخافِتْ بِها) مسئله جهر و اخفات در فقه بيان شده: صلوات جهريّه، مغرب و عشا و صبح و اخفاتيه، ظهر و عصر و در ساير صلوات مخير است. و حدّ جهر آن است كه به حدّ داد و فرياد نرسد و از استماع كسانى كه در جنب مصلّى هستند كمتر نباشد و حدّ اخفات آن است كه خود مصلّى اگر آفت در گوشش نباشد استماع كند و به عبارت اوضح جهر، جوهر صوت است و اخفات بدون جوهر و اين است مراد از (وَ ابْتَغِ بَيْنَ ذلِکَ سَبِيلاً). و مراد از جهر منتهاى فرياد و داد است و از اخفات منتهاى اينكه خود مصلّى هم نشنود.

____________________________________________________________________________________

[1] .  ياد خدا در هر حالى زيباست. علل الشرايع: ج1، ص33، باب 202 و وسائل الشيعة: ج1،ص311، ح2.
[2] .  در حديث آمده «من قال: يا الله عشر مرّات، قيل له: لبّيک، ما حاجتک؟؛ كسى كه ده مرتبه بگويد: يا الله، به او گفته مى‌شود: لبيك، حاجت تو چيست؟». كافى: ج2، ص519، ح1. وتوضيحى در مورد همين روايت هست، ر.ك: همين تفسير: ج1، ص216 پاورقى 1 وص217 پاورقى 1.
[3] .  ر.ك: شرح الأسماء الحسنى، «الحكيم ملا هادى سبزوارى »، ج1، ص85 و123 به بعد.
[4] .  فرمود پروردگار شما كه مرا بخوانيد من اجابت مى‌كنم دعاى شما را. سوره مومن: آيه 60.

نوشتن دیدگاه