ƒ107 «قُلْ آمِنُوا بِهِ أَوْ لا تُوْمِنُوا إِنَّ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ مِنْ قَبْلِهِ إِذا يُتْلى عَلَيْهِمْ يَخِرُّونَ لِلاَْذْقانِ سُجَّداً»
ƒ108 «وَ يَقُولُونَ سُبْحانَ رَبِّنا إِنْ كانَ وَعْدُ رَبِّنا لَمَفْعُولاً»

ترجمه  :
107. بفرما به اين منكرين: شما چه ايمان بياوريد به قرآن مجيد و چه ايمان نياوريد محققاً كسانى كه به آن‌ها علم افاضه شده از پيش از قرآن، زمانى كه تلاوت شود بر آن‌ها آيات شريفه قرآن مى‌افتند به ذقن‌هاى خود به حال سجده[1] .
108. و مى‌گويند: منزّه است پروردگار ما، البتّه مى‌باشد وعده پروردگار ما عملى شده؛ يعنى به وعده خود وفا مى‌فرمايد.
 
تفسير :
[هر كس در گرو عمل خويش است]
(قُلْ آمِنُوا بِهِ أَوْ لا تُوْمِنُوا) ايمان شما به قرآن به نفع خود شماست و عدم ايمان شما به ضرر خود، احدى احتياج به ايمان شما ندارد نه خداوند احتياج دارد و نه ديگران، هر كس به عمل خود نتيجه خوب يا بد مى‌گيرد: (لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرى)[2] . (إِنَّ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ مِنْ قَبْلِهِ)، يعنى قبل از نزول قرآن علم به نبوّت و صدق رسول داشتند به واسطه مشاهده اخلاق حضرت رسالت و معجزات صادره از آن بزرگوار ايمان آورده بودند چه از كسانى كه بر طبق عقايد حقه بودند مثل حضرت ابى طالب(علیهما السلام) و بسيارى كه از ترس مشركين و كفار اظهار نمى‌كردند و چه از مشركين و اهل كتاب از يهود و نصارا كه در كتب انبياى سلف ديده بودند و انتظار داشتند (إِذا يُتْلى عَلَيْهِمْ) پس از نزول و تلاوت قرآن بر آن‌ها (يَخِرُّونَ لِلاَْذْقانِ سُجَّداً) كه اين سجده دلالت مى‌كند به كمال تصديق و تواضع و قبول و تشكّر و تعبير به اذقان براى اين است كه سجده كامل آن است كه جبهه و ذقن روى خاك گذارده شود و صورت به خاك گذاردن است و در باب سجده اخبارى داريم كه اگر جبهه مانعى دارد طرف راست و اگر آن هم مانع دارد طرف چپ و اگر تمام وجه مانع دارد ذقن كه تمام اين‌ها صدق سجده مى‌كند (وَ يَقُولُونَ سُبْحانَ رَبِّنا) پروردگار ما منزّه و مبرّا از هر عيب و نقصان است، آنچه بفرمايد صدق و به جا و به موقع است. (إِنْ كانَ وَعْدُ رَبِّنا لَمَفْعُولاً) وعده‌هاى بهشت و مثوبات بر اهل ايمان و اهل تقوا و عاملين به صالحات و وعده‌هاى به عذاب بر غير مومن و غير صالح و غير متقى تمام واقع شدنى است حتّى وعده به توّابين و مشمولين عفو و مغفرت و شفاعت.

_______________________________________________________________________________________________________

[1] .  دقن: چانه، ريش، در اينجا يعنى: صورت‌هاى خود را به خاك گذاردن است.
[2] .  برنمى دارد بردارنده‌اى وزر و بار ديگرى را. سوره زمر: آيه 7.

نوشتن دیدگاه