ƒ102 «قالَ لَقَدْ عَلِمْتَ ما أَنْزَلَ هوُلاءِ إِلّا رَبُّ السَّمواتِ وَ الاَْرْضِ بَصائِرَ وَ إِنِّى لاََظُنُّکَ يا فِرْعَوْنُ مَثْبُوراً»       
 
ترجمه  :
102. فرمود موسى (علیه السلام) در جواب فرعون كه هرآينه به تحقيق تو مى‌دانى و يقين دارى كه اين آيات و معجزات مرا احدى نازل نكرده مگر پروردگار آسمان‌ها و زمين و محققاً من هرآينه گمان مى‌كنم كه در اثر انكار هلاك شدنى هستى.
 
تفسير :
[فرعون به حقانيت موسى (علیه السلام) يقين داشت]
فرعون و فرعونيان يقين پيدا كردند كه حضرت موسى از جانب خدا آمده و پيغمبر است و معجزات او فعل الهى است لكن حبّ رياست و دنيا و زخارف آن باعث جحود و انكار آن‌ها شد، چنانچه مى‌فرمايد: (وَ جَحَدُوا بِها وَ اسْتَيْقَنَتْها أَنْفُسُهُمْ ظُلْماً وَ عُلُوًّا)[1] . لذا مى‌فرمايد: (قالَ لَقَدْ عَلِمْتَ ما أَنْزَلَ هوُلاءِ) اين آيات الهيه را و اين معجزات را (إِلّا رَبُّ السَّمواتِ وَ الاَْرْضِ) و اين انكار تو كفر جحودى است، چنانچه بسيارى از يهود و نصارا بالاخص علماى آن‌ها على الخصوص، كسانى كه با مسلمين حشر و تماس بحثى دارند يقين به حقانيت دين اسلام دارند لكن عناد و عصبيت و حب جاه و مال سبب انكار آن‌هاست.
(بَصائِرَ) كه اين آيات براى تنبّه و بينايى و هدايت و ارشاد نازل شده (وَ إِنِّى لاََظُنُّکَ يا فِرْعَوْنُ مَثْبُوراً) تعبير به ظن با اينكه قطعاً او هلاك شد براى اين است كه احتمال ولو ضعيف مى‌داد كه هدايت شود و متذكر شود و بترسد چون خداوند وعده قطعى به حضرت موسى نداده بود بلكه مى‌فرمايد: (فَقُولا لَهُ قَوْلاً لَيِّناً لَعَلَّهُ يَتَذَكَّرُ أَوْ يَخْشى)[2]  و گفتيم تعبير به «لعلّ» با اينكه بر خداوند چيزى  مخفى نيست به معنى «ينبغى» است؛ يعنى سزاوار است.

___________________________________________________________________________________________

[1] .  و انكار كردند آيات را و حال آنكه در نفس خود يقين پيدا كردند از روى ظلم و تكبر وبلندپروازى. سوره نمل: آيه 14.
[2] .  پس او را دعوت كنيد و مكالمه كنيد و بگوييد با او كلام نرم و ملايم، باشد كه متذكر شود يابترسد و خائف شود. سوره طه: آيه 44.

نوشتن دیدگاه