ƒ9 «إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ يَهْدِى لِلَّتِى هِىَ أَقْوَمُ وَ يُبَشِّرُ الْمُوْمِنِينَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصّالِحاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْراً كَبِيراً»
 
ترجمه  :
جزء پانزدهم قرآنسوره إسراء، آيه (9)      
9. محققاً اين قرآن مجيد راهنمايى مى‌كند راهى را كه آن راه محكم‌ترين راه‌هاست و بشارت مى‌دهد مومنين را. كسانى كه عمل نمايند اعمال صالحات را محققاً از براى آن‌هاست اجر بزرگى.
 
تفسير :
[قرآن، بزرگ‌ترين معجزه ]
(إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ يَهْدِى لِلَّتِى هِىَ أَقْوَمُ)؛ اولاً، قرآن بنفسه بزرگترين معجزات باقيه است تا صبح قيامت و ما در مجلد اول در مقدمه جهات معجزه قرآن را از شش جهت بيان كرديم[1] .
و ثانياً، امتياز قرآن با ساير معجزات اين است كه ساير معجزات بايد مقرون به دعوت مدعى رسالت باشد و بايد مدعى رسالت داراى جميع شرايط رسالت و فاقد جميع موانع باشد ولى قرآن بنفسه حاوى جميع اين‌ها هست.
و ثالثاً، قرآن مشتمل بر جميع عقايد حقه از توحيد و صفات ربوبى و عدل الهى و نبوت و رسالت جميع انبيا و رسل و خصوصيات معاد و امامت ائمه هدى كه ما در كلم الطيب[2]  قريب هشتاد آيه ذكر كرده‌ايم و هفت آيه كه دلالتش واضح‌تر بود شرح كرده‌ايم و مشتمل بر جميع اخلاق حميده و تنزيه از اخلاق رذيله و وظايف دينيه از عبادات و معاملات و معاشرات و مواريث و حدود و ديات و غير اين‌هاست و فارق بين حق و باطل و صدق و كذب و نفع و ضرر و حسن و قبح و سعادت و شقاوت و خير و شر و بالجمله، عقل خارجى است، چنانچه عقل شرع داخلى است و اينكه در بعضى اخبار تفسير به ايمان و ولايت و امام شده بيان مصداق است، چنانچه مكرر اشاره شده.
(وَ يُبَشِّرُ الْمُوْمِنِينَ) سرتاسر قرآن بشارات بسيار دارد در بعضى بشارت به مومنين، در بعضى بشارت به اهل ايمان و تقوا، در بعضى بشارت به اهل ايمان و اعمال صالحه، اللهم بحق هذا القرآن اجعلنا من أهله[3] . (الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصّالِحاتِ)اين جمله راچندنحوممكن است تفسيرنمود :
اولاً، كلمه (الَّذِينَ) ممكن است صفت مومنين باشد؛ يعنى قرآن بشارت مى‌دهد مومنينى كه اعمال صالحه به جا مى‌آورند بنابراين جمله (أَنَّ لَهُمْ أَجْراً كَبِيراً) بشارت قرآن باشد؛ يعنى قرآن بشارت مى‌دهد مومنينى كه (يَعْمَلُونَ الصّالِحاتِ) اينكه از براى آن‌ها اجر بسيار بزرگى است. و ممكن است جمله مستقله باشد؛ يعنى كسانى كه اعمال صالحه دارند از براى آن‌ها اجر بزرگى است و اين اظهر است، زيرا به معنى اول مناسب اين بود كه بفرمايد «بِأنّ لَهُمْ».
و ثانياً، مراد از (يَعْمَلُونَ الصّالِحاتِ) اين نيست كه جميع اعمال صالحه را به جا بياورند، زيرا بر احدى ميسور نيست؛ مثلاً در زمان واحد بسا صد عمل صالح است انسان يكى از آن‌ها را مى‌تواند به جا آورد: نماز كند، قرآن قرائت كند، دعا كند، ارشاد جاهل كند، امر به معروف كند، قضاى حاجت مومن كند و امثال اين‌ها، و نيز مراد اين نيست كه تمام اعمال آن‌ها صالحه باشد، زيرا انسان اعمال مباحه بسيار دارد از مأكولات، مشروبات، مكالمات، نوم و امثال اين‌ها، بلكه مراد اين است كه اعمال صالحه دارد ولو بعض از آن‌ها.

___________________________________________________________

[1] .  ر.ك: همين تفسير، ج1، گفتار ششم، ص131 ـ 153.
[2] .  الكلم الطيب: ص464 ـ 475.
[3] .  خدايا! به حق اين قرآن ما را از اهلش قرار بده.

نوشتن دیدگاه