اين جنگ در سال نهم هجرى اتفاق افتاد كه از ماه اول ماه رجب آغاز گرديد. در طول يك ماه فاصله بين مدينه و تبوك توسط سپاهيان اسلام پيموده شد و سپاه اسلام در اوائل ماه شعبان به منطقه تبوك وارد شدند و پس از يك ماه مقابله با سپاهيان هرقل ، در ماه مبارك همان سال به سوى مدينه بازگشتند.
سيره و روش رسول خدا صلى الله عليه و آله بر آن بود كه در هر جنگى اسرار و اهداف نظامى جنگ را از همه كس پنهان مى كرد و به گونه اى عمل مى كرد كه كسى نمى توانست از آن مطلع گردد، ليكن در جنگ تبوك كه حضرت سپاه خود را براى مقابله با دشمن آماده مى كرد اهداف خود را جهت مسلمانان بيان داشت .
رسول خدا صلى الله عليه و آله در اين جنگ چند هدف را دنبال مى كرد:
الف - به خاطر فاصله زيادى - يكصد فرسخ - كه سپاهيان هرقل از مدينه داشتند، لازم بود كه مسلمانان اين مسافت طولانى را بپيمايند و خود را به منطقه عمليات برسانند.
2 - در آن زمان شرايط بسيار سختى بر مسلمانان حاكم بود، زيرا در آن سال كم بارانى باعث شده بود كه زمينها و باغات آن ها از بى آبى خشك شوند و حاصل مطلوبى به دست نياورند.
3 - كثرت و فراوانى دشمن بود، زيرا روميان آن زمان كه تحت سلطنت هرقل زندگى مى كرد نتوانستند تحمل كنند كه دولت قدرتمند اسلام در جزيرة العرب به وجود آيد، لذا هرقل مصمم بود كه به هر وسيله ممكن نظام نوپاى حكومت اسلامى را از پا درآورد.
رسول خدا صلى الله عليه و آله براى پياده كردن اين اهداف لازم بود كه سپاهى بسيار قوى با ساز و برگ نظامى تهيه نموده و به منطقه اعزام دارد، و براساس اهداف از پيش تعيين شده سپاهى را به استعداد يكصدهزار نفر تدارك نموده و به سوى منطقه تبوك كه از ديار شامات بود اعزام نمايد.
مسلمانان رغبت و تمايلى به شركت در اين جنگ نداشتند، ولى با توجه به خطراتى كه آنان را تهديد مى كرد حاضر به تحمل سختيها و رنجهاى جنگ شده و سپاه اسلام را يارى دهند تا از اين راه بتوانند خطر دشمن را در خارج از مرزهاى حكومت اسلامى دفع كنند.