براى آگاهى بيشتر بر سيره وروش زندگى آن حضرت به نمونه ‏هايى از زندگى ايشان اشاره مى ‏شود:
ايثار و از خود گذشتگى‏
الف: ايثار در مال‏
فاطمه زهرا عليها السلام مظهر ايثار و از خود گذشتگى بود. هنگامى  كه سه روز پشت سر هم فقير و مسكين و يتيم به درب خانه او آمد و از اهل خانه تقاضاى كمك نمود حضرت از جمله كسانى بود كه قرص نان خود را به آنان ايثار كرد، و به همين جهت خداوند متعال در شأنشان آيه‏اى نازل كرد:
«وَيُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلَى‏ حُبِّهِ مِسْكِيناً وَيَتِيماً وَأَسِيراً * إِنَّما نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنكُمْ جَزَآءً وَلَا شُكُوراً»؛(81)
«و غذاى [خود ]را با اين‏كه به آن علاقه [و نياز] دارند، به مسكين و يتيم و اسير مى ‏دهند [و مى ‏گويند:] ما شما را به خاطر خدا اطعام مى ‏كنيم، و هيچ پاداش و سپاسى از شما نمى ‏خواهيم.»
مرد گرسنه‏اى در مسجد مدينه برخاست و گفت: اى مسلمانان! از گرسنگى به تنگ آمده‏ام، مرا مهمان كنيد. پيامبر اسلام‏ صلى الله عليه وآله فرمود: چه كسى اين مرد را امشب مهمان مى ‏كند؟ حضرت على‏ ‏عليه السلام عرض كرد: من اى رسول خدا صلى الله عليه وآله! كمى  بعد حضرت‏ ‏عليه السلام وارد منزل شد و از فاطمه زهرا عليها السلام پرسيد: آيا غذايى در منزل داريم؟ مهمان گرسنه‏اى را آورده‏ام. حضرت زهرا عليها السلام ايثارگرانه عرض كرد:
«در خانه ما غذايى نيست مگر به اندازه خوراك اين دختر بچه ولى ما امشب ايثار مى ‏نماييم و همين مقدار غذا را به او مى ‏دهيم.»(82)
ب: ايثار در دعا
از امام حسن‏ ‏عليه السلام نقل شده كه فرمود:
«مادرم فاطمه زهرا عليها السلام را مشاهده كردم كه شب جمعه‏اش در محراب عبادتش ايستاده و تمام وقت در حال ركوع و سجود بود تا آن‏كه سفيدى صبح روشن شد، از او مى ‏شنيدم كه براى مؤمنين و مؤمنات دعا مى ‏كرد و نام آنان را مى ‏برد و برايشان بسيار دعا مى ‏نمود ولى هيچ گونه دعا براى خود نمى ‏كرد. به او عرض كردم: اى مادرم! چرا براى خودت دعا نمى ‏كنى همان‏گونه كه براى ديگران دعا مى ‏نمايى؟ حضرت فرمود: اى فرزندم! اول همسايه، سپس اهل خانه»(83)
عبادت خدا
حضرت زهرا عليها السلام با آن عبادت‏ها و مناجاتى كه داشته هرگز حالت عجب به خود نگرفته است.
صدوق به سندش از ابن عباس نقل كرده كه رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
«و امّا دخترم فاطمه! او بهترين زنان عالم از اولين و آخرين است. او هنگامى  كه در محراب عبادت مى ‏ايستاد هفتاد هزار ملك از ملائكه مقرب بر او درود فرستاده و به آنچه مريم را خطاب مى ‏كردند ندا مى ‏دهند و مى ‏گويند: اى فاطمه! همانا خداوند تو را برگزيده و پاك كرده و بر زنان عالم تو را برترى داده است.»(84)

تلاوت قرآن‏
از حضرت زهرا عليها السلام نقل شده كه فرمود:
«از دنياى شما سه چيز نزد من خوب جلوه كرده است؛ تلاوت كتاب خدا، و نگاه به صورت رسول خدا و انفاق در راه خدا»(85)
تعظيم پدر
ابن مغازلى به سندش از حضرت زهرا عليها السلام نقل كرده كه فرمود:
«چون بر پيامبر صلى الله عليه وآله اين آيه نازل شد: «لا تَجْعَلُوا دُعَآءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعَآءِ بَعْضِكُم بَعْضاً » صدا زدن و خواندن پيامبر صلى الله عليه وآله را در بين خود همانند صدا زدن يكديگر قرار ندهيد، فاطمه‏ عليها السلام فرمود: هيبت پيامبر صلى الله عليه وآله مرا مانع شد تا به او بگويم: اى پدرم، و لذا به او عرض مى ‏كردم: اى رسول خدا! حضرت رو به من كرد و فرمود: اى دخترم! اين آيه در حق تو و اهل بيتت از قبل نازل نشده است، تو از من و من از تو هستم، بلكه اين آيه در حق اهل جفا و سركشان و متكبران نازل شده است. تو بگو: اى پدرم؛ زيرا اين گونه خطاب خوش‏تر براى قلب من و مورد رضايت پروردگار است. آنگاه پيامبر صلى الله عليه وآله پيشانى مرا بوسيد ...»(86).

دلجوى پدر
از اميرالمؤمنين‏ ‏عليه السلام نقل شده است كه فرمود:
«ما همراه پيامبر صلى الله عليه وآله هنگام حفر خندق بوديم كه فاطمه‏ عليها السلام در حالى كه تكه نانى به دستش بود آمد و آن را تقديم به پيامبر صلى الله عليه وآله نمود. حضرت فرمود: اين تكه نان چيست؟ حضرت زهرا عليها السلام عرض كرد: قرص نانى است كه براى حسن و حسين‏ عليهما السلام  پخته بودم و اين قسمت را براى شما آوردم. پيامبر صلى الله عليه وآله فرمود: اى فاطمه! آگاه باش! اين اولين غذايى است كه بعد از سه روز داخل شكم پدرت شده است»(87)
ابن شهر آشوب به سندش از عبداللَّه بن الحسن نقل كرده كه گفت:
«رسول خدا صلى الله عليه وآله وارد بر فاطمه‏ عليها السلام شد. حضرت تكه نانى پخته شده از جو خدمت رسول خدا صلى الله عليه وآله گذاشت و حضرت با آن افطار نمود، سپس فرمود: اى دخترم! اين اولين نانى است كه پدرت بعد از سه روز خورده است. فاطمه شروع به گريه كرد و رسول خدا صلى الله عليه وآله با دستش صورت او را پاك مى ‏كرد»(88)
بيان احكام‏
از امام عسكرى‏ ‏عليه السلام نقل شده كه فرمود:
«زنى به نزد صديقه فاطمه زهرا عليها السلام آمد و عرض كرد: مادر ضعيفى دارم كه چيزى درباره نماز براى او مشتبه شده است، و لذا مرا به سوى شما فرستاده تا آن را بپرسم. حضرت جواب آن را داد. او سؤال دومى  كرد كه حضرت نيز جواب داد. همچنين سؤال سوم تا ده سؤال نمود و حضرت همه آن‏ها راجواب داد: آن زن از كثرت سؤال خجالت كشيد و عرض كرد: زحمت بر شما نباشد اى دختر رسول خدا؟! حضرت فرمود: بيا و هر چه مى ‏خواهى بپرس. به من بگو: اگر كسى را اجير كنند تا در مقابل صد هزار دينار سنگ بزرگى را به جايى حمل كند او چه مى ‏كند آيا احساس ناراحتى مى ‏كند؟ او در جواب گفت: هرگز. حضرت فرمود: به من در ازاى هر سؤال كه مى ‏كنى و جواب مى ‏دهم به اندازه ما بين زمين تا عرش الهى لؤلؤ داده مى ‏شود، لذا طبيعى است كه بر من سنگين نباشد. از پدرم شنيدم كه مى ‏فرمود: همانا علماى شيعيان ما روز قيامت محشور مى ‏شوند و بر يكى از آن‏ها هزار حلّه از نور آويزان مى ‏گردد. آن‏گاه منادى پروردگار ما - عزّوجلّ ندا مى ‏دهد: اى كسانى كه متكفل يتيمان آل محمد بوديد! اى كسانى كه علم و دانش آنان را هنگام جدا شدن از پدرانشان كه همان امامانشان بودند بالا برديد، آن‏ها شاگردان شما و يتيمانى بودند كه شما آنان را كفايت كرده و سطح علمى  آن‏ها را بالا برديد، پس بر آن‏ها زيورهاى علوم دنياى آويزان كنيد. در آن هنگام به مقدار آنچه مردم از علوم آن‏ها استفاده كرده بودند به آن‏ها زيور داده مى ‏شود...».؛(89)

صدق در گفتار
حاكم نيشابورى به سندش از عايشه نقل كرده كه گفت:
«من كسى را در گفتار از فاطمه راستگوتر نيافتم به جز كسى كه او را به دنيا آورد يعنى پدرش.»(90)
مقدم داشتن متديّن بر پول‏دار
حضرت زهرا عليها السلام با اين‏كه خواستگارهاى پولدارى همچون عثمان را داشت ولى پيامبر صلى الله عليه وآله همه را رد كرد و چون حضرت زهرا عليها السلام اهل كمال و معنويات بود تنها او را به كفوش كه حضرت على‏ ‏عليه السلام بود به تزويج درآورد.
مجلسى به سندش از امام على‏ ‏عليه السلام نقل كرده كه فرمود:
«رسول خدا صلى الله عليه وآله به من فرمود: اى على! مرا مردانى از قريش در امر فاطمه سرزنش كردند و گفتند: فاطمه را به تو تزويج كردم و دست رد به آنان زدم. من به آنان گفتم: به خدا سوگند! من شما را از اين خواسته منع نكردم و به تزويج على درنياوردم بلكه خدا شما را منع كرده و به تزويج او درآورد...».(91)(92)
--------------------------------------------------------------
81) سوره انسان، آيات 8و9.
82) بحارالأنوار، ج 36، ص 59.
83) همان، ج 43، ص 81.
84) امالى صدوق، ص 437 ؛ بحارالأنوار، ج 43، ص 24.
85) اخلاق حضرت فاطمه‏ عليها السلام، ص 17.
86) مناقب الامام على بن ابى طالب‏ عليهما السلام، ص 365.
87) بحارالأنوار، ج 16، ص 225، ح 28.
88) مناقب ابن شهر آشوب، ج 2، ص 113 .
89) بحارالأنوار، ج 2، ص 3.
90) مستدرك حاكم، ج 3، ص 160.
91) بحارالأنوار، ج 43، ص 92.
92) سيره فاطمى‏ عليها السلام الگوى زندگى ، آقاى رضوانى‏

نوشتن دیدگاه