انصافا همان فرمايش حضرت كاملا درست است ادبنى ربى فاحسن تاءديبى (1) خدايم مرا تربيت كرد و خوب هم تربيت نموده است اگر راجع به مكارم اخلاقى رسول خدا صلى الله عليه و آله و ائمه اطهار عليهم السلام و اصحاب ائمه بخواهيم صحبت كنيم، از خلق خوش آنان، از عفو و اغماض آنان از تواضع آنان، از برخورد ايشان، با دوست و دشمن مثنوى هفتاد من كاغذ شود، فقط همين را عرض كنم چه خوب است گاهگاهى دعاى شريف مكارم الاخلاق امام زين العابدين عليه السلام را كه مرحوم حاج شيخ عباس در آخر مفاتيح آورده است. بخوانيم و كمى به خود بياييم و ببينيم كه از مكارم الاخلاق اسلامى چه داريم و چه نداريم. ائمه عليهم السلام جمله جمله اين دعا را خودشان عمل مى كرده اند و بس و بدون تعارف بايد گفت و من و تو دوريم و خيلى هم دور مى گوييد نه چند جمله را گوش كنيد تا با من هم عقيده شويد.
در قسمتى از اين دعا چنين آمده است:
و لاتفتنى بالنظر و اعزنى ولاتبتلينى بالكبر، و عبدنى لك و لاتفسد عبادتى بالعجب و اجر للناس على يدى الخير و لاتمحقه بالمن، وهب لى معالى الاخلاق و اعصمنى من الخفر، اللهم صل على محمد و آله ترفعنى فى الناس درجة الا حططتنى عند نفسى مثلها و لاتحدث لى عزا ظاهرا الا احدثت لى ذلة باطنة عند نفسى بقدرها
خدايا! مرا مورد امتحان خود بزرگ بينى قرار ده، خدايا! مرا عزت بده اما بدون آنكه مبتلا به تكبر شوم. خدايا! به من توفيق عبادت خالص و بدون ريا بده، اما عبادتم را با عجب و خودخواهى فاسد نكنم خدايا! دست مرا براى مردم گره گشا فرما؛ اما نكند با منت نهادن بر سر آنها آن را نابود كنم. خدايا! مكارم اخلاق اسلامى به من لطف بفرما، اما از افتخار كردن به ديگران مرا حفظ كن.
خدايا! بر محمد و آلش درود فرست و مقام و شخصيت مرا در نزد مردم، حتى يك درجه بالا نبر، مگر آن كه خودم را به همان اندازه پايين بياورم و خود را كوچك بشمارم. خدايا! اگر عزت ظاهرى به من مرحمت مى كنى، در نزد خودم به من ذلت درونى به همان مقدار بده.
عزيزان، اين بود و آيات و آثار و فوايد حسن خلق و مكارم اخلاق اسلامى، يك روايت هم از كيفر و بدى سوء خلق بگويم.
----------------------------------------------
1-همان، ج 16 ص 210 و مجمع البيان، ج 10 ص 333
------------------------------------------
سيد محمد على جزايرى (آل غفور)