و به تحقيق كه انكار مى كنند ملاحده و اتباع مانى مكاره و مصائبى را كه به مردم مى رسد و مى گويند كه اگر براى اين عالم خالق رحيم و مهربانى باشد، چرا اين امور ناخوش به ظهور مى آيد؟
و گوينده اين سخن را گمان آن است كه مى بايد عيش آدمى در دنيا از هر كدورتى خالص و صاف باشد و به هيچ المى مشوب و مخلوط نباشد، و اگر چنين بود آن مقدار شر و طغيان و فساد به هم مى رسيد كه نه براى دنيا به كار مى آيد و نه براى آخرت چنانچه مى بينى گروهى را كه به ناز و نعمت بر آمده اند و در امنيت و توانگى و رفاهيت نشو و نما كرده اند به مرتبه از طغيان و كفران مى رسند كه گويا فراموش كرده اند كه از جنس بشرند يا مربوب مدبر قضا و قدرند، يا محتمل است كه ضررى به ايشان برسد يا مكروهى بر ايشان نازل گردد، و به خاطر ايشان نمى رسد كه ضعيف را رحم كنند، يا فقيرى را دستگيرى نمايند، يا اگر مبتلائى را بينند بر او رقت كنند، يا نسبت به بيچاره مهربانى اظهار نمايند، يا تعطفى براى مكروهى به عمل آورند و چون مكروهى ايشان را گزيد و شدت مصيبتى يا دردى را يافتند پندپذير مى گردند، و بسيارى از آنها را كه جاهل و غافل بودند مى فهمند و از كثرت معاصى و فسادها كه كه مرتكب بودند تائب و منزجر مى گردند.
و گروهى كه موذيات را در عالم نمى پسندند، مانند كودكانند كه مذمت مى نمايند دواهاى تلخ ناگوار را و به خشم مى آيند از منع كردن ايشان از اطعمه لذيذ كه ضرر مى رساند به ايشان، و كسب آداب و علوم و صنعت ها را دشمن مى دارند، و دوست مى دارند كه پيوسته احوال خود را به لهو و لعب و بطالت بگذرانند و هر طعام و شرابى كه خواهند بخورند و بياشامند و نمى يابند كه به بطالت نشو و نما كردن چه ضررها به دين و دنيا مى رساند، و اطعمه و اشربه لذيذه ضاره چه دردها در ابدان ايشان احداث مى نمايد، و نمى فهمند كه در تحصيل آداب حسنه و عواقب حميده منظور است، و در آشاميدن دواهاى تلخ منافع پسنديده مى شود، بسا المها كه راحت ها در عقب دارد، و بسا تلخى ها كه شيرينى ها بار مى آورد.
-----------------------------------------
مفضل بن عمر
ترجمه: علامه محمد باقر مجلسى

نوشتن دیدگاه