بخش دوم: فاطمه سلام الله عليها از ديدگاه روايات ((4))
چهارمين منقبتى كه وجود مقدس حضرت زهرا سلام الله عليها با پدر و همسر و فرزندانش مشترك است، در اهتاء و اقتداء و تمسك است يعنى هدايت يافتن و پيروى كردن مردم از آنان و در موقع نياز، متوسل شدن به آنها.
((انس)) روايت مى كند:
((صلى بنا رسول الله صلى الله عليه وآله صلوة الفجر فلما انقتل من الصلوة اقبل علينا بوجهه الكريم، فقال: معاشر المسلمين، من افتقد الشمس فليستمسك بالقمر، و من افتقد القمر فليستمسك بالزهرة، و من افتقد الزهرة، فليستمسك بالفرقدين. فقيل: يا رسول الله، ما الشمس و القمرو هها الزهرة و ما الفر قدان؟ فقال: انا الشمس و على القمر... و كتاب الله لا يفترقان حتى يردا على الحوض)) ((روزى پيامبر اكرم (ص) با ما نماز صبح بجاى آورد، و پس از فراغت از نماز روى مباركش را به سوى ما گردانيد: و فرمود: اى جماعت مسلمانان، هر كس كه آفتاب را از دست بدهد، پس بايد به ماه تمسك جويد، و در فقدان ماه دست به دامان زهره شود، و اگر زهره را نيابد، به دو ستاره (فرقدان) پناه آورد. از پيامبر اكرم (ص) سؤ ال شد كه يا رسول الله مقصود از آفتاب و ماه و زهره و (فرقدان) دو ستاره نور افشان چيست؟ فرمود: من آفتابم، على ماه، و فاطمه زهره است و دو ستاره حسنين اند. آنان به كتاب خدا دو دستاويز بشرند و همواره بهم پيوسته اند و هرگز از يكديگر جدا نمى شوند تا در كنار حوض (كوثر) به من ملحق شوند.
روايت ديگرى را ((ابو اسحق ثعلبى)) در ((عرايس)) - و ((نطنزى)) در ((خصايص علويه)) نقل كرده اند كه حضرت رسول (ص) فرمود:
((اطلبوا الشمس، فاذا غابت، فاطلبوا القمر، و اذا غاب القمر، فاطلبوا الزهره، و اذا غابت الزهره، فاطلبوا الفرقدين، قلنا يا رسول الله، ما الشمس؟ قال انا، قلنا من القمر؟ قال على، قلنا فمن الزهره؟ قال فاطمه، قلنا فمن فرقدان؟ قال الحسن والحسين)) ((افتاب را بيابيد، و اگر آفتاب غروب كرد، ماه را طلب كنيد. در صورتيكه ماه از نظرها پنهان شد، زهره را بطلبيد، و اگر زهره ناپديد شد، دو ستاره (فرقدين) را بجوئيد.
سؤ ال شد يا رسول الله مقصود از شمس و قمر و زهره فرقدين چه كسانى هستند؟
فرمود: من آفتابم، على ماه، و فاطمه زهره است، و حسن و حسين دو ستاره (فرقدان).
اين روايت را صاحب ((روضة الصفا)) و ((حبيب السير)) با عبارات ديگر از ((جابربن عبدالله)) نقل كرده است كه حضرت رسول (ص) فرمود:
((اهتدوا بالشمس، فاذا غابت الشمس، فاهتدوا بالقمر، و اذا غاب القمر فاهتدوا بالزهره، و اذا غاب فاهتدوا بالفرقدين، فقيل يا رسول الله من الشمس؟ قال انا. من القمر؟ على بن ابيطالب، من الزهرة؟ الزهراء سلام الله عليها، والفرقدان هما الحسنان)) اين روايت را جمعى از دانشمندان شيعه نيز از (( جابر بن عبدالله)) نقل كرده اند. ((صدوق)) رحمت الله عليه نيز در ((معانى الاخبار)) اين حديث را ذكر نموده اند است با اين تفاوت كه بجاى كلمه ((اهتدوا)) كلمه ((اقتدوا)) آورده است، و در تمام اى روايات كه از شيعه و سنى منقول است گفتار پيغمبر(ص) با جمله ((كتاب خدا با عترت من بهم پيوسته است و هرگز از يكديگر جدا نمى شوند، تا در كنار حوض (كوثر) به من ملحق شوند)) خاتمه مى يابد و خود با اين مطلب، موضوع بسيار فوق العاده و مهمى است.
از روايات مذكور كاملا روشن است كه حضرت صديقه سلام الله عليها در مراتب و مناقب گفت شده، رديف رسول اكرم (ص)، اميرالمؤ منين (ع) و حسين (ع) است و در مقام تمسك، اهتداء، و اقتداء همانند آنها مى باشد، و اگر در ولايت عصمت نظير پيامبر اكرم (ص)، على (ع)، و حسنين (ع) نبود، امر هدايت يافتن، و پيروى مردم از او، و توسل هر بشرى در مشكلات به او، كارى بيهوده و گزاف مى بود. حضرت زهرا(ع) يكى از ذخائرى است كه حضرت رسول اكرم (ص) بعد از خود باقى گذاشته است و در اين باره مى فرمايد:
((انى مخلف فيكم الثقلين كتاب الله و عترتى)) (( من در ميان شما دو وزنه سنگين باقى مى گذارم، كتاب خدا و خاندان من)) و حضرت صديقه سلام الله عليها يك تن از عترت پيغمبر(ص)، و زهره اى است كه در مدار عصمت و ولايت، با شمس و قمر و فردين همرتبه و همدرجه است اگر چه نور شمس و قمر بر نور زهره غلبه دارد، و با وجود خورشيد و ماه نمى توان نور زهره را مشاهده كرد، و گوئى پيامبر اكرم (ص) (با تقدم و تاءخر اسامى پنج تن در همه روايات و با ترتيب مشخص و معين) مى خواهد بيان فرمايد كه اميرالمؤ منين (ع) از زهراء افضل است، و مقام زهراء تالى و بلافاصله بعد از اميرالمومين (ع) است و اگر چنين نبود، شايسته بود كه اول نام حضرت زهرا(ع) ذكر شود.
ترتيب اسماء پنج تن، در آسمانها، در عرش، در كرسى، در جنت و در ساير مواقف كه نوشته شده يا مورد خطاب خدائى بوده اند به همين ترتيب و به همين سبك (نسق) بوده است.
رسول خدا(ص) در هر جا كه سخن از پنج تن (ع) است، ابتدا نام خودش را ذكر مى كند، بعد اميرالمؤ منين (ع) و سپس حضرت صديقه (ع) را، و در تمام اخبار و احاديث اين ترتيب اسماء مراعات شده است، لذا معلوم مى شود كه مقام حضرت زهراء سلام الله عليها تالى و (بلافاصله) بعد از اميرالمؤ منين (ع) است، اگر چه، پنج تن (ع) در منال و فضائل و مطالبى كه گفته شد، همرديف، همدرجه و يكسانند، با وجود اين مقام آنان در مراتب و مدراج ديگر ممكن است با هم اختلاف داشته باشد، ولى آنچه محققا از ترتيب اسامى آنها در كلام پيامبر مى توان استفاده كرد، اين است كه رسول اكرم (ص) داراى عاليترين مقام، و اميرالمؤ منين (ع) پس از پيامبر(ص)، و حضرت زهرا سلام الله عليها بعد از او، حسنين (ع) پس از فاطمه (ع)، صاحب والاترين مقام در جهان آفرينش هستند.
و ما اين مطلب را نيز ثابت خواهيم كرد كه حضرت زهرا سلام الله عليها از يازده امام ديگر افضل تر و برتر مى باشد، و اگر جز اين يك منقبت، فضيلت ديگرى درشان او نبود، همين براى اثبات مقام ولايت آن حضرت كافى بود. پيامبر اكرم (ص) براى امت خود، همزمان و مكان، در زمينه هاى علمى، عملى، تمسكى، اقتدائى، و اهتدائى و.... جوابگوى جميع نيازهاى بشرى باشند.
حضرت صديقه سلام الله عليها در تمام شئون مذكور سهيم و مشترك است، به عبارت ديگر چنان كه على بن ابيطالب (ع) مقتداى ما، هادى ما، رهنماى ما، و ولى ماست، عينا حضرت زهرا سلام الله عليها نيز همانگون است، نه تنها براى ما مسلمانان، بلكه براى جميع بشر از اولين و آخرين.
---------------------------------
گفتار علامه امينى
به كوشش: حبيب چايچيان

نوشتن دیدگاه