نوجوان شهيد عاشورا در ركاب سيد الشهدا(علیه السلام)،فرزند گرامى امام حسن مجتبى(علیه السلام).
وى صاحب همان سخن معروف«احلى من العسل»در شب عاشوراست كه مرگ را شيرين‏تر از عسل مى‏دانست .روز عاشورا سن او به بلوغ نرسيده بود.براى ميدان رفتن از امام خويش اجازه خواست.ابا عبد الله(علیه السلام)چون نگاه به او افكند،وى را به آغوش كشيد و گريست،آنگاه اجازه داد. (1) قاسم،خوش سيما بود.سوار بر اسب شد و عازم ميدان گشت.
رجزى كه مى‏خواند،در معرفى خود و مظلوميت حسين(علیه السلام)بود:
ان تنكرونى فانا ابن الحسن‏
سبط النبى المصطفى و المؤتمن‏
هذا حسين كالأسير المرتهن‏
بين أناس لا سقوا صوب المزن‏
در جنگى دلاورانه به شهادت رسيد.هنگامى كه بر زمين مى‏افتاد،عمويش ابا عبد الله(علیه السلام)خود را به بالين او رساند ولى او در حال جان دادن بود.پيكر او را آورد و كنار شهداى اهل بيت قرار داد.(2) در زيارت ناحيه مقدسه كه از زبان امام زمان(علیه السلام)است،نام او همراه با سلام حضرت مهدى بر او بيان شده و اشاره به كيفيت رفتن سيد الشهدا(علیه السلام)به بالين او و نفرين قاتلان قاسم شده است:«السلام على القاسم بن الحسن بن على،المضروب هامته المسلوب لامته،حين نادى الحسين عمه فجلى عليه عمه كالصقر و هو يفحص برجليه التراب،و الحسين يقول :بعدا لقوم قتلوك و من خصمهم يوم القيامة جدك و ابوك،ثم قال:
عز و الله على عمك ان تدعوه فلا يجيبك،او ان يجيبك و انت قتيل جديل فلا ينفعك،هذا و الله يوم كثر واتره و قل ناصره.»(3) برادر ديگر حضرت قاسم،به نام ابو بكر بن حسن نيز كه هر دو از يك مادر بودند،در كربلا به شهادت رسيد.
--------------------------------------------
1ـمقتل الحسين،مقرم،ص .331
2ـبحار الأنوار،ج 45،ص .34
3ـهمان،ص .67
فرهنگ عاشورا صفحه 350
---------------------------
جواد محدثى