در مملكت اسلامى در آن زمان دو سپاه وجود داشت. يكى سپاه شام‏وديگرى سپاه كوفه.
آن دو اينك به ديدار يكديگر آمده بودند. امّا نه براى اينكه با دشمن‏مشترك خود بستيزند بلكه براى آنكه با يكديگر كارزار كنند. چه‏آسيبهايى كه از اين جنگ بر مسلمانان وارد نشد! چه مردان پاكى كه دراين جنگ از ميان نرفتند! امام چقدر كوشيد تا معاويه را از اين سركشى‏وفساد بزرگ باز دارد، امّا موفق نشد.
از همان لحظه‏اى كه دو سپاه در برابر هم صف آرايى كردند امام‏عليه السلام‏فرماندهان بزرگ لشكر خود را به سوى معاويه فرستاد و به ايشان گفت :به نزد اين مرد (معاويه) در آييد و او را به خداوند عز و جل و به طاعت‏و جماعت فرا خوانيد.
امّا معاويه اين پيغام را نپذيرفت و بر خونخواهى عثمان پاى فشردو كوشيد از تمام اسباب و ابزارهاى جنگى كه در زمان جاهليّت به كارگرفته مى‏شد، استفاده كند. او در تيرى كاغذى نهاد و در آن نوشت :معاويه مى‏خواهد سحرگاهان آب فرات را به سوى شما باز كند تا همگى‏غرق شويد. آماده باشيد. آنگاه تير را به طرف اردوگاه امام پرتاب كرد.يكى از سپاهيان كوفى اين تير را برداشت و پيغام آن را براى ديگران بازگفت. طبق معمول، شايعه در اردوگاه فوراً منتشر مى‏شود. سپاه خود را ازكناره رود عقب مى‏كشد و معاويه به فرات يورش مى‏آورد. اصحاب امام‏هم در برابر معاويه مقاومت نمى‏كنند.
پس از آنكه معاويه بر آب مسلّط شد، سپاهيان على‏عليه السلام را از استفاده‏از آب بازداشت. امام فرمان شكست محاصره را صادر كرد و همانجا بودكه عبارت مشهور خود را خطاب به اصحابش بر زبان آورد :
"پس مرگ در زندگانى شماست چون شكست خوريد و زندگانى درمرگ شماست زمانى كه بر دشمن چيره شويد".(1)
ياران آن‏حضرت به طرف آب يورش بردند و دشمنان را تار و ماركردند وخود بر آب مسلّط شدند. برخى مى‏پنداشتند كه امام فوراً بادشمنانش به مقابله به مثل مى‏پردازد. امّا آن‏حضرت توسّل به اين گونه‏اعمال را به شدت رد كرد وپيكى به سوى معاويه فرستاد تا به وى پيغام‏رساند كه راه آب باز است و سپاه او مى‏توانند تا هر وقت كه خواستند ازآب استفاده كنند.
-----------------------------------------------------
1) نهج البلاغة، خطبه 51.
---------------------------------------
نويسنده : آية الله سيد محمد تقى مدرسى
مترجم : محمد صادق شريعت

نوشتن دیدگاه