51   « ذلِكَ بِما قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ وَأَنَّ اللّه‏َ لَيْسَ بِظَلاّمٍ لِلْعَبِيدِ »
ترجمه :
51. اين سختى جان دادن به واسطه طغيان و كفر و شرك و اعمال زشت آن‏ها كه به دست خود پيش فرستادند نه از جهت ظلم به آن‏ها، زيرا محققاً خداوند نيست ظلم كننده به بندگان .
چنانچه مى‏فرمايد: «إِنَّ اللّه‏َ لا يَظْلِمُ مِثْقالَ ذَرَّةٍ»[1]، و بسيارى از آيات ديگر.
تفسير :
[به سختى جان دادن، اثر عمل است]
«ذلِكَ بِما قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ»، در مقام خود مكرر اشاره شده كه معاصى و اعمال زشت مخصوصاً كفر و شرك و ظلم و فساد آثار وخيمه‏اى دارد، هم در اين عالم، هم در آن عالم قساوت قلب، سياهى دل، ضعف ايمان بلكه زوال ايمان، تسلط شيطان بعد از رحمت، سلب توفيق، غضب الهى، سلب نعم، نزول بليّات و امثال اين‏ها.
و سختى به جان دادن و عذاب قبر و عالم برزخ و سختى حساب و خفّت [ =  سبكى] ميزان و لغزش بر صراط و آمدن نامه به دست چپ و از پشت سر و سياهى صورت و دخول در عذاب جهنم و لعن پروردگار و انبيا و ملائكه و مؤنين و غير اين‏ها كه بر طبق همه اين‏ها آيات و اخبار قائم است.
«وَأَنَّ اللّه‏َ لَيْسَ بِظَلاّمٍ لِلْعَبِيدِ»، يكى از اصول دين مسئله عدل است و عدل سه معنى دارد: عدل مقابل ظلم، و عدل مقابل لغو و بيهوده و بى‏فايده كه بر طبق اين دو صريح آيات است، بلكه ضرورى دين بلكه جميع اديان است، و عدل مقابل قبيح كه اشاعره منكرند زيرا حسن و قبحى معتقد نيستند و اين از ضروريات مذهب شمرده شده و اماميه و معتزله معتقد هستند كه آن‏ها را عدليه مى‏نامند.
-----------------------------------------------------
[1] .  خداوند به مقدار سنگينى ذره‏اى ظلم نمى‏كند. سوره نساء: آيه 40 .

نوشتن دیدگاه