21 «وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى عَلَى اللّهِ كَذِباً أَوْ كَذَّبَ بِآياتِهِ إِنَّهُ لا يُفْلِحُ الظّالِمُونَ»
ترجمه :
21. و كيست ظالمتر از كسى كه افترا ببندد به خدا بدون مدركى و نسبت دروغى به خدا دهد يا آيات الهى را تكذيب كند ؟! محققاً رستگارى ندارند ظالمين.
[ فرق كذب و افترا و ظلم و آثار و عواقب ظلم ]
توضيح كلام اينكه ، كذب مراتبى دارد. كذب ، اظهار امرى است بر خلاف واقع ، چه در كلام باشد يا در كتابت يا در فعل يا در عقيده. و افترا اخصّ از كذب است ، نسبت به غير است كه فلانى همچه گفت و همچه كرد، با اينكه او نگفته و نكرده كه قريب المعنى است با تهمت. و ظلم تارةً به غير است، تارةً به نفس، و ظلم به غير هم تارةً ظلم مالى است و ظلم نفسى است و ظلم عرضى و ظلم ناموسى و ظلم دينى ، كه نسبت كفر و ضلالت به غير دادن و غيرهم هر چه اهميت او بيشتر باشد ظلم به او عقوبتش شديدتر : ظلم به حيوانات، ظلم به كفار، به مؤمن، به سيّد، به عالم، به ائمه عليهم السلام، به پيغمبر صلى الله عليه و آله، به خدا. و كفار و مشركين داراى جميع مراتب كذب و افترا و ظلم هستند و اعلا مراتب كذب و افترا و ظلم نسبت به خداست ، چنانچه يهود ، اين تورات رايج و ساير كتب عهد قديم را نسبت به خدا مى دهند و نصارا اين اناجيل اربعه و ساير كتب عهد جديد را نسبت به او مى دهند : «وَاللّهُ أَمَرَنا بِها»[1]. و همچنين فحشا و منكراتى كه مرتكب مى شوند مى گويند دستور الهى است : «قُلْ إِنَّ اللّهَ لا يَأْمُرُ بِالْفَحْشاءِ»[2] لذا مى فرمايد:
«وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى عَلَى اللّهِ كَذِباً» ، زيرا هم ظلم به نفس است كه خود را مخلد در آتش نموده و هم ظلم به غير است كه مردم را در ضلالت انداخته، هم ظلم به دين است ، هم به پيغمبر صلى الله عليه و آله است كه بگويد به توسط آنهاست[3] ، هم اهانت به ساحت قدس ربوبى است كه نسبت كذب به خدا داده.
«أَوْ كَذَّبَ بِآياتِهِ» كه معجزات انبيا را حمل به سحر كرده و انبيا و اوصياى آنها را انكار نموده.
«إِنَّهُ لا يُفْلِحُ الظّالِمُونَ» محققاً رستگارى و نجات و سعادت نصيب ظالم نمى شود، حتى عقوبت دنيوى هم به او متوجه مى شود كه ظلم اثر خود را مى بخشد :
« الملك يبقى مع الكفر ، و لا يبقى مع الظلم »[4] خداوند ظالم ديگرى را بر او مسلّط مى فرمايد. اگر چه مورد آيه خاص است لكن اين جمله عام است. جمع محلاّ به الف و لام افاده عموم مى دهد ، شامل تمام ظالمين است ، حتى ظلم به حيوانات ، حتى مثل سگ ، غاية الامر درجات عقوبات آنها مختلف است.
*-**-**-**-**-**-**-**-**-**-**-**-**-**-**-**-**-**-**-**-**-**-*
[1] . و خداوند امر فرمود ما را به اين عمل ، سوره اعراف: آيه 28.
[2] . بگو محققاً خدا امر نمى كند به زشتى. همان .
[3] . ظاهراً مراد مؤلف اين است كه اگر كسى بگويد يهود و نصارا ، اين سخنان را به پيامبر ياد داده اند ، به پيامبر ظلم كرده است.
[4] . حكومت و پادشاهى با كفر باقى مى ماند ولى با ستم ماندگار نيست. امالى مفيد : ص310 ، پاورقى 3 ؛ بحار الأنوار : ج72 ، ص331 و الشيعة فى الميزان : ص399 .