پرسش :
من معتقدم خدواند قادر است همه چیز را انجام دهد. هر آن چه که فکرش را می کنیم یا چیزهایی که حتی فکرش را نمی کنیم اصلاً چیزهایی که نقیض هستند برای خدا غیر ممکن نمی باشد. ما معتقدیم که خداوند قادر و علیم و داناست و افکار بشری نمی تواند به آن برسد. نمی تواند صفت او را دریابد. حال چگونه فکر بشر میتواند بفهمد او محدود است در حالی که دانش بشری محدود است شما برای صفات قادر مطلق بودن خدا حد و مرز و محدودیت قرار داده اید.

پاسخ :
این که قدرت خداوند نامحدود است، و این که حضرت حق بر هر شئی قادر است، و اصلاً این که خداوندی وجود دارد، و صفات کمالی را دارد، و عاجز و ناتوان نیست، همه این امور را، ما چگونه بر آن واقف شده ایم؟ چگونه رسالت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) را پذیرفته، و آن را تلقی به قبول کردن، و سایر پیامبرهای او را پذیرفته ایم؟
معلوم می شود که همه این امور، ناشی از عقل هستند، و ما نمی توانیم امور غیر عقلی را، پذیرا باشیم، چون در آن صورت، به زبان بی زبانی گفته ایم که، ادراک عقل ارزش ندارد و اگر ادراکات عقل ارزش و بها نداشته باشند، آن وقت آن چه که با عقل و ادراکات آن ثابت شده اند، فرو خواهند ریخت، و ما نه می توانیم شریعتی را ثابت کنیم، و نه می توانیم دیگر از خدا و صفات او، سخن به میان آوریم.
مطلب دیگر آن که، قرآن کریم می فرماید:(إِنَّ اللَّهَ عَلی کلّ‏ِ شیْ‏ءٍ قَدِیرٌ)[1]و این آیه می گوید که خداوند بر هر شئ قادر است، اما ما گفته ایم که امور متناقض یا هر چیز ی که محال ذاتی است و لا محاله به اجتماع و ارتفاع نقیضین منتهی می شود، دیگر شئ نیست، بلکه آن (لاشئ) است.
وقتی از حضرت امیرالمؤمنین امام علی(علیه السلام) سؤال شد که آیا خداوند می تواند دنیا را بدون آن که کوچک کند، و در پوست تخم مرغی، بدون آن که آن را بزرگ کند، قرار دهد. امام علی (علیه السلام) فرمودند:
«ان الله تبارک و تعالی لا ینسب الی العجز و الذی سألته لایکون، همانا خداوند به عجز و ناتوانی، متّصف نمی گردد، بلکه آن چه تو از من، در باره آن پرسیدی موجود نمی شود (قابلیت وجود ندارد) »[2] می بینیم که امیرالمؤمنین امام علی(علیه السلام) هم می فرماید این عمل شدنی نیست نمی گوید، بله خدواند قادر است او می فرماید، درست است که خداوند عاجز نیست، و نباید نسبت عجز به خداوند داد، ولی این عمل، قابلیت وجود نداشته و شدنی نیست، یعنی به اصطلاح عقلی محال ذاتی است.

/_*_/_*_/_*_/_*_/_*_/_*_/_*_/_*_/_*_/_*_/_*_/_*_/_*_/

[1]سوره بقره، آیه 20.
[2]توحید صدوق باب 9 حدیث 9.

نوشتن دیدگاه