35- پاسخ به يك شبهه
ممكن است با آنچه در مورد عدم پيشداورى در بهترين بودن گفتار و نوشتار يك مؤلف گفتيم و با ايرادهايى كه بر تصحيح ذوقى، قياسى، التقاطى و بسامدى وارد آورديم اين شبهه در ذهن پديد آيد كه محصول تصحيح بر اساس پشتوانه‏ ها چيزى خشك، بيروح، پرغلط و نازيباست. اين نكته نيز لازم است تذكر داده شود كه تجربه ما حتى در تصحيح برخى متون ادبى مانند ديوان حافظ با تكيه بر پشتوانه‏ ها و نيز اكثر و اقدام كهنترين نسخه‏ ها خلاف اين را نشان داده است. بسيارى قرائت هاى ارائه‏ شده اگر با تأملى بيشتر، از نتايج تصحيح هاى ذوقى و قياسى و غيره به‏ طور آشكار يا پنهان زيباتر، دلنشين‏تر و عميقتر نباشند، دست‏كم مورد تأييد ذوق سليم و طبع لطيف هستند و تصحيح هاى ديگر نيز آنها را بر صورتهاى تغييريافته ترجيح خواهند داد.
در هر حال اگر هم تصحيح علمى در مواردى حاكى بهترينها و زيباترينها نباشد چه باك؛ نمايانگر سخن صاحب اثر كه هست.

نوشتن دیدگاه